Athens Info Guide
 
ΑγγλικάΕλληνικάΦλαμανδικάΟλλανδικά
  Τουριστικός Πληροφοριακός Οδηγός Αθηνών, Ελλάς

Η ενιαία αγορά

 

Η ενιαία αγορά

 


Το άρθρο 2 της Συνθήκης της Ρώμης έθεσε τον ακόλουθο στόχο για την Ευρωπαϊκή Οικονομική Κοινότητα (ΕΟΚ): “να προωθήσει σε όλη την Κοινότητα μία αρμονική ανάπτυξη οικονομικών δραστηριοτήτων, μία συνεχή και ισορροπημένη επέκταση, μία άυξηση της σταθερότητας, μία επιταχυνόμενη ανύψωση του επιπέδου ποιότητας ζωής και στενότερες σχέσεις μεταξύ των χωρών-μελών”.

Υπήρχαν δύο τρόποι για να επιτευχθεί αυτό. Ο ένας τρόπος ήταν να ανοίξουν τα σύνορα, επιτρέποντας σε ανθρώπους, αγαθά και υπηρεσίες να κινούνται ελεύθερα εντός της ΕΟΚ. Ο άλλος τρόπος ήταν η ανάπτυξη της αλληλεγγύης μεταξύ των χωρών-μελών θέτωντας σε εφαρμογή κοινές πολιτικές και οικονομικά όργανα.

Η ενιαία αγορά ανακηρύχθηκε ολοκληρωμένη την 1η Ιανουαρίου 1993 αλλά ακόμα και τότε το σχέδιο δεν ήταν εντελώς ολοκληρωμένο. Γιατί χρειάστηκαν περισσότερα από 40 χρόνια για να φτάσουμε στο σημείο αυτό? Έπειτα, οι τελωνειακοί φόροι και τα δασμολόγια καταργήθηκαν εντός της ΕΟΚ τον Ιούλιο. Άρα που οφείλονται οι μεταγενέστερες καθυστερήσεις? Οφείλονται στο γεγονός ότι είναι πολύ ευκολότερο να εναρμονιστούν τα δασμολόγια από το να εναρμονιστούν τα φορολογικά συστήματα επειδή οι νομοθεσία διαγέρει από χώρα σε χώρα. Στις αρχές της δεκαετίας του ’80, ένας συνδυασμός απόκρυφου προστατευτισμού και μία πληθώρα νέων τεχνικών προτύπων οδήγησαν τις αγορές της Ευρώπης ακόμα πιο μακριά η μία από την άλλη.

Αυτό δεν είναι τόσο παράδοξο όσο φαίνεται. Κάποια από τα κράτη-μέλη χτυπήθηκαν σκληρά από την οικονομική ύφεση στην αυγή των δύο πετρελαϊκών κρίσεων του 1973 και του 1980. Οι χώρες αυτές κατέφυγαν σε προστατευτικά μέτρα για να θωρακίσουν τις αγορές τους από την οδυνηρή πίεση του αυξανόμενου παγκόσμιου ανταγωνισμού.

Έπειτα, το 1985, η Κομισιόν, υπό την προεδρία του Ζακ Ντελόρ, δημοσίευσε μία απρόσμενη Λευκή Χάρτα. Σε αυτή σημειωνόταν ότι η συνεχώς επεκτεινόμενη Κοινότητα είχε τη δυνατότητα να γίνει μία ενιαία αγορά, εξυπηρετώντας περισσότερους από 300 εκατομμύρια καταναλωτές. Αλλά έδειξε, επίσης, πολύ καθαρά ότι αυτή η τρομερή δυνατότητα ανατρεπόταν λόγω πολλών κωλυμάτων: ουρές στις συνοριακές διαβάσεις, τεχνικά εμπόδια στον τομέα του εμπορίου, κλειστές αγορές για δημόσια συμβόλαια... Το κόστος αυτής της αναποτελεσματικότητας, το “κόστος της μη-Ευρώπης” όπως ήταν ευρέως γνωστό, υπολογιζόταν γύρω στα 200 δισεκατομμύρια Ευρώ.

Η Λευκή Χάρτα παρακινούσε τα δώδεκα κράτη-μέλη να αναλάβουν δράση. Τον Φεβρουάριο του 1986, υπέγραψαν την Κοινή Ευρωπαϊκή Δράση, θέτωντας ένα χρονοδιάγραμμα ώστε να γίνουν τα περίπου 270 βήματα που απαιτούνταν για να έχει ολοκληρωθεί η ενιαία αγορά μέχρι το 1993. Η πρόοδος πάντως ήταν ταχεία. Οι επιχειρήσεις, τα επαγγέλματα και οι εμπορικές ενώσεις κινήθηκαν μποροστά αστραπιαία, προσαρμόζοντας τις στρατηγικές τους στους νέους κανόνες του παιχνιδιού. Τα οφέλη σύντομα έγιναν αντιληπτά στην καθημερινή ζωή του καθενός καθώς μία ευρύτερη ποικιλία αγαθών και υπηρεσιών έγιναν διαθέσιμα και οι πολίτες μπορούσαν να μετακινηθούν ελεύθερα στην Ευρώπη, είτε επρόκειτο για δουλειά είτε για διασκέδαση.

Ο “ενάρετος κύκλος” αυξανόμενης ελευθερίας κινήσεων, ανταγωνιστικότητας και οικονομικής ανάπτυξης έχει γίνει μη αναστρέψιμος. Τα φυσικά, τα δημοσιονομικά και τα τεχνικά εμπόδια πέφτουν το ένα μετά το άλλο, αν και υφίσταται ακόμα διαφωνία πάνω σε κάποια ιδιαίτερα ευαίσθητα θέματα, όπως ο εναρμονισμός των φόρων στους λογαριασμούς ταμιευτηρίου.

Εάν τα αγαθά, οι υπηρεσίες, οι πολίτες και τα χρήματα μπορούν να μετακινούνται ελεύθερα εντός της ενιαίας αγοράς, θα πρέπει να υπάρχουν κανόνες που να διασφαλίζουν τον δίκαιο ανταγωνισμό. Οι κανόνες αυτοί τίθονται από τη Συμφωνία της Ευρωπαϊκής Κοινότητας. Για παράδειγμα, η Συμφωνία απαγορεύει οποιεσδήποτε εμπορικές συμφωνίες “που έχουν ως αντικείμενο ή ως αποτέλεσμα την αποτροπή, απαγόρευση ή τη διαστρέβλωση του ανταγωνισμού μέσα στην κοινή αγορά” (Άρθρο 81). Η Συμφωνία απαγορεύει επίσης “κάθε κατάχρηση ενός ή περισσότερων εγχειρημάτων για μία κυριαρχούσα θέση εντός της ανιαίας αγοράς” (Άρθρο 82).

Η Ευρωπαϊκή Αντιπροσωπεία (Κομισιόν) παίζει έναν ουσιώση ρόλο στη διασφάλιση της τήρησης των παραπάνω κανόνων. Μπορεί να επιβάλλει ποινές σε όποια επιχείρηση ή χώρα της ΕΕ που τους παραβιάζει. Τέτοια είναι η δύναμη της Κομισιόν σε αυτό τον τομέα που μπορεί στην ουσία να αποκλείσει μία οργανωμένη προσπάθεια μεταξύ εταιρειών εκτός της ΕΕ, εαν αυτή η προσπάθεια θα μπορούσε να επηρεάσει την ενιαία αγορά. Η Κομισιόν ελέγχει επίσης την “Κρατικλη βοήθεια” (π.χ. βοήθεια που δίδεται στις εταιρείες από τις κυβερνήσεις της ΕΕ. Αρχή της σελίδας

Η κατάσταση

Συνοπτικά, τα επιτεύγματα μέχρι τώρα είναι ιδιαίτερα ικανοποιητικά.

  • Οι εθνικές αγορές δημοσίου συμβολαίου έχουν ανοίξει χάρη στους σκληρότερους κανόνες που απαιτούν διαφανείς διαδικασίες και τους σωστούς ελέγχους σχετικά με τα συμβόλεια δημόσιας προμήθειας και εργολαβιών.
  • Οι διαφορές μεταξύ των εθνικών φορολογικών συστημάτων έχουν εξομαλυνθεί χάρη σε συγκεκριμένους κανόνες πάνω στην έμμεση φορολόγηση, τον φόρο προστιθέμενης αξίας (ΦΠΑ) και τους φόρους κατανάλωσης.
  • Οι οικονομικές αγορές και οι αγορές υπηρεσιών έχουν απελευθερωθεί.
  • Έχουν γίνει βήματα προς την εναρμόνιση των εθνικών νομοθεσιών πάνω στην ασφάλεια και τη μόλυνση και, γενικότερα, οι χώρες της ΕΕ έχουν συμφωνήσει να αναγνωρίσουν την ισοδυναμία των νόμων της κάθε χώρας και των συστημάτων πιστοποίησής της.
  • Τα εμπόδια που επιβραδύνουν την ελεύθερη μετακίνηση των πολιτών έχουν πάψει να υφίστανται: οι έλεγχοι διαβατηρίων στις περισσότερες συνοριακές διαβάσεις εντός της ΕΕ έχουν καταργηθεί και τα επαγγελματικά προσόντα αναγνωρίζονται αμοιβαία σε όλες τις χώρες της ΕΕ. Για παράδειγμα, είναι τώρα ευκολότερο για τους δικηγόρους να εξασκήσουν το επάγγελμά τους μέσα στην Ευρωπαϊκή Ένωση χάρη στην Ντιρεκτίβα (επίσημη οδηγία) που υιοθετήθηκε τον Νοέμβριο του 1997.
  • Ο νόμος σχετικά με τις εταιρείες έχει εναρμονιστεί μεταξύ των κρατών-μελών της ΕΕ, τα οποία έχουν φέρει σε συμφωνία μεταξύ τους τους εκάστοτε νόμους σχετικά με τα πνευματικά και βιομηχανικά περιουσιακά δικαιώματα (σήμα κατατεθέν και πατέντες). Αυτό έχει δημιουργήσειένα πολύ καλύτερο περιβάλλον για βιομηχανική συνεργασία. Πάντως, η ελευθερία κινήσεων απέχει πολύ από το να χαρακτηριστεί ολοκληρωμένη. Υπάρχουν ακόμα πολλά εμπόδια που δυσχεραίνουν τη μετακίνηση των πολιτών από μία χώρα της ΕΕ σε μία άλλη καθώς και την εργασία σε συγκεκριμένους τομείς σε άλλη χώρα. Η Κομισιόν έχει κάνει κάποια βήματα για να βελτιώσει την εργασιακή κινητικότητα, για να διασφαλίσει, για παράδειγμα, ότι τα εκπαιδευτικά διπλώματα και τα προσόντα που αποκτώνται σε μία χώρα της ΕΕ αναγνωρίζονται από όλες τις υπόλοιπες χώρες.

Η ενιαία αγορά σίγουρα υφίσταται και λειτουργεί, αλλά βρίσκεται ακόμα στο στάδιο “εργασία σε εξέλιξη” με άπλετο χώρο προς βελτίωση. Η έλευση του Ευρώ αποτέλεσε θετικό βήμα προς τη διαφάνεια της αγοράς και τον ανταγωνισμό. Από την 1η Ιανουαρίου του 2002, οι καταναλωτές με το Ευρώ στις τσέπες τους μπορούν να ψωνίζουν σε ολόκληρη την ΕΕ, συγκρίνοντας απευθείας τις τιμές σε δώδεκα διαφορετικές χώρες.


Αρχή της σελίδας


Εργασία σε εξέλιξη


Ο περισσότερος από τον πλούτο της ΕΕ προέρχεται από τη βιομηχανία υπηρεσιών, η οποία απελευθερώνεται, αν και υπάρχει κάποια ανομοιογένεια, καθώς κάποιοι τομείς απελευθερώνονται ταχύτερα από κάποιους άλλους.

Η απελευθέρωση του τομέα των τηλεπικοινωνιών έχει ήδη μειώσει δραματικά τις τιμές. Στο τέλος του 2001, οι υπεραστικές κλήσεις ήταν, κατά μέσο όρο, 11% φθηνότερες σε σύγκριση με το 2000 και κατά 45% φθηνότερες σε σχέση με το 1998.

Γίνονται βήματα προς τη δημιουργία μίας γνήσιας ενιαίας αγοράς φυσικού αερίου και ηλεκτρισμού, αλλά το όλο θέμα των πωλήσεων ενέργειας είναι αρκετά λεπτό. Η αγορά θα πρέπει να εγγυηθεί ότι όλοι οι πελάτες έχουν πρόσβαση σε αξιόπιστες ποσότητες ενέργειας με λογικό κόστος.

Τον Νοέμβριο του 2000, η Κομισιόν δημοσίευσε ένα κείμενο-συζήτηση (πράσινη χάρτα) που έθετε τις οδηγίες για μία πανευρωπαϊκή ενεργειακή πολιτική που χρησιμοποιεί ποικιλία πηγών ενλεργειας και διασφαλίζει την ασφάλεια κατά την παροχή. Εαν η ΕΕ δε λάβει έμπρακτα μέτρα πάνω σε αυτό, σε 20 ή 30 χρόνια θα βρεθεί στο σημείο να χρειάζεται να εισάγει το 70% των πηγών ενέργειάς της από 50% που είναι το αντίστοιχο ποσοστό τώρα. Εξαρτάται ήδη από τη Μέση Ανατολή σε ποσοστό 45% όσον αφορά στις εισαγωγές πετρελαίου και επίσης απο τη Ρωσία σε ποσοστό 40% αναφορικά με το φυσικό αέριο.

Επιπλέον, οι χώρες της ΕΕ εξαρτώνται η μία από την άλλη σχετικά με την προμήθεια ενέργειας και έχουν δεσμευθεί να μειώσουν τις εκπομπές σε αέρια που ευνοούν το φαινόμενο του θερμοκηπίου. Ένας από τουε αντικειμενικούς στόχους της ΕΕ είναι η ανάπτυξη νέων και ανανεώσιμων πηγών ενέργειας (σεμπεριλαμβανομένων των βιο-καυσίμων) ώστε, με την έλευση του 2010, η συμβολή αυτών των “καθαρών” πηγών στα γενικά ενργειακά αποθέματα της ΕΕ να έχει διπλασιαστεί, από 6% στο 12%.

Ένας σημαντικός τρόπος εξοικονόμησης ενέργειας στην ΕΕ και αναβάθμισης του φυσικού περιβάλλοντος είναι μέσα από τη συγκοινωνιακή πολιτική. Στην παρούσα κατάσταση, περίπου το 50% των εισαγόμενων αγαθών στην Ευρώπη και περίπου το 80% των επιβατών διακινούνται οδικώς. Αυτό, όχι μόνο συνεπάγεται μεγάλη κατανάλωση ενέργειας, αλλά επίσης προκαλεί συμφόρηση και βλάπτει το περιβάλλον. Σε κάποιες αστικές περιοχές, η κίνηση των οχημάτων είναι στην ουσία μπλοκαρισμένη και η ατμοσφαιρική ρύπανση έχει φθάσει σε επίπεδα επιφυλακής. Για να βοηθήσει στην επίλυση αυτού του προβλήματος, η ΕΕ στοχεύει στο να απομακρύνει όσο περισσότερο φορτίο γίνεται από τους δρόμους και να το μεταθέσει στους σιδηρόδρομους και τη ναυσιπλοΐα.

Η ΕΕ χρειάζεται μία συγκοινωνιακή πολιτική που θα διασφαλίζει τη μεγαλύτερη δυνατή κινητικότητα για ανθρώπους και αγαθά σε όλη την, απαλλαγμένη από σύνορα, ενιαία αγορά της. Αυτός είναι ο λόγος που οι σιδηροδρομικές μετακινήσεις στην Ευρώπη θα πρέπει να απελευθερωθούν πλήρως, που σημαίνει ότι θα πρέπει να εναρμονιστούν τα πρότυπα που ελέγχουν τη χρήση των Ευρωπαϊκών σιδηρόδρομων και να παρέχουν ανταγωνιστική επιχειρηματική πρόσβαση στα εθνικά σιδηροδρομικά δίκτυα.

Οι αερομεταφορές χρήζουν, επίσης, βελτίωσης. Κάθε μέρα, 25.000 αεροπλάνα πετούν στον εναέριο Ευρωπαϊκό χώρο και διαχειρίζονται από μία σειρά συστημάτων εθνικών εναέριων ελέγχων (ATC) προς τη δημιουργία ενός “κοινού Ευρωπαϊκού ουρανού”.

Υπό την πίεση της Κομισιόν και της Βουλής, οι ταχυδρομικές υπηρεσίες της ΕΕ ακολουθούν πορεία προς το ανταγωνιστικό καθεστώς. Αυτόαναδεικνύει το όλο θέμα των “υπηρεσιών γενικού ενδιαφέροντος”. Η Συνθήκη της Ευρωπαϊκής Ένωσης αναγνωρίζει τη σημασία της παροχής δημόσιων υπηρεσιών που η αγορά αυτή καθ’εαυτή δε μπορεί να προσφέρει. Ο καθένας θα πρέπει να έχει πρόσβαση σε βασικές υπηρεσίες όπως η υδροδότηση, η παροχή ηλεκτρισμού, η υγειονομική περίθαλψη και οι ταχυδρομικές υπηρεσίες κτλ, με λογικό κόστος. Πράγματι, η πρόσβαση αυτή είναι αναγκαία για την οικονομική και κοινωνική συνοχή της ΕΕ. Έτσι, οι οργανισμοί της ΕΕ δημιουργούν τη νομοθεσία που θα διασφαλίζει ότι δεν υπάρχει σύγκρουση μεταξύ των κανόνων της Συνθήκης σχετικά με τον ανταγωνισμό μέσα στην ενιαία αγορά και σχετικά με την ανάγκη διατήρησης των υπηρεσιών γενικού ενδιαφέροντος σε υψηλό επίπεδο μέριμνας. Όλα τα παραπάνω είναι μέρος των προσπαθειών της Ευρωπαϊκής Ένωσης να παράσχει στους πολίτες της ένα αποκλειστικά Ευρωπαϊκό κοινωνικό “μοντέλο”.

Η προσπάθεια προς ολοκλήρωση της ενιαίας αγοράς τώρα επικεντρώνεται σε τομείς υπηρεσιών που, σε μερικές χώρες, έχουν αποτελέσει αποκλειστικό προνόμιο των εθνικών παροχέων για μεγάλο χρονικό διάστημα. Ανοίγοντας αυτούς τους τομείς στον ανταγωνισμό θα βοηθούσε στο να δημιουργηθούν νέες θέσεις εργασίας και στο να ισχυροποιηθεί η οικονομία της Ευρώπης. Αρχή της σελίδας

Με την άδεια της © Ευρωπαϊκής Κοινότητας, 2005

 
  Η ΕΛΛΑΔΑ ΚΑΙ Η ΕΥΡΩΠΑΪΚΗ
  ΕΝΩΣΗ
  ΜΙΑ ΕΝΙΑΙΑ ΕΥΡΩΠΑΪΚΗ ΑΓΟΡΑ

Add to Favit Add to Digg Add to Del.icio.us Add to Simpy Add to StumbleUpon Add to Netscape Add to Furl Add to Yahoo Add to Google Add to Blogmarks Add to Ma.Gnolia Add to Netvouz

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

  www.athensinfoguide.com   © 2004-2009 - Athens Info Guide - Κατοχυρομένα δικαιώματα – Αποποίηση ευθυνών