Ολυμπιακές Αφίσες από το 1896
Θερινοί Αγώνες
|
1896
Αθήνα
Το εξώφυλλο της αναφοράς των Ολυμπιακών
Αγώνων του 1896 υπενθύμιζε την κλασική
καταγωγή τους. Στην Αθήνα, όπως συνέβαινε
και κατά την αρχαιότητα, συμμετείχαν
μόνο άνδρες.
|
|
1900
Παρίσι
Οι Αγώνες μεταφέρθηκαν από τον Μάιο
στον Οκτώβριο. Δόθηκε μία σειρά τροπαίων,
επειδή το σύγχρονο σύστημα μεταλλίων
δεν είχε τεθεί ακόμα σε εφαρμογή.
|
|
1904
Saint Louis
Το εξώφυλλο του προγράμματος και η αφίσα
της Διεθνούς Έκθεσης του St. Louis χρησιμοποιήθηκαν
για τους Αγώνες του 1904.
|
|
1908
Λονδίνο
Η επίσημη αφίσα των Ολυμπιακών Αγώνων
του 1904 απεικόνιζε έναν άλτη σε δράση
στο στάδιο Shepards Bush στο Λονδίνο.
|
|
1912
Στοκχόλμη
Έπειτα από λεπτομερή εξέταση αρκετών
σχεδίων που είχαν σταλθεί και έπειτα
από σύσκεψη με εξέχοντες Σουηδούς καλλιτέχνες,
η Σουηδική Ολυμπιακή Επιτροπή κατά τη
συνεδρίαση της 27ης Ιουνίου 1911 επέλεξε
την αφίσα του Olle Hjortzberg από τη
Βασιλική Ακαδημία. Η αφίσα είχε ήδη
σταλεί στην Επιτροπή από το 1910, αλλά
είχε υποστεί κάποιες μετατροπές. Απεικόνιζε
την πορεία των εθνών, με κάθε αθλητή
να κρατά διαφορετική σημαία.
|
|
1920
Αμβέρσα
Η επίσημη αφίσα για τους πρώτους Αγώνες
μετά από τον Πρώτο Παγκόμιο Πόλεμο απεικόνιζε
έναν δισκοβόλο και δίπλα του τις σημαίες
των συμμετέχουσων χωρών.
|
|
1924
Παρίσι
Από τα 150 σχέδια που υποβλήθηκαν, η
Γαλλική Ολυμπιακή Επιτροπή επέλεξε δύο:
ένα από τον Jean Droit και ένα δεύτερο
από τον Orsi. Εκτυπώθηκαν 10.000 αντίγραφα
από το καθένα.
Από
τα 20.000 αντίγραφα συνολικά, 12.000
εστάλησαν στο εξωτερικό και διανεμήθηκαν
με τη βοήθεια των Εθνικών Ολυμπιακών
Επιτροπών, των Αθλητικών Ομοσπονδιών
και των Ολυμπιακών Οργανισμών κτλ...Στη
Γαλλία, οι αφίσες διανεμήθηκαν μέσω
των αθλητικών συλλόγων, των θεάτρων
και των ταξιδιωτικών γραφείων.
Η
αφίσα του Jean Droit για τους Ολυμπιακούς
Αγώνες του 1924 απεικόνιζε αθλητές και
το Γαλλικό "τρικολόρ" (τρίχρωμο),
ενώ η αφίσα του Orsi απεικόνιζε έναν
ακοντιστή με το ναό της Sacre Coeur
να δεσπόζει στο βάθος.
|
|
1928
Άμστερνταμ
Αρκετοί
Ολλανδοί καλλιτέχνες κλήθηκαν να στείλουν
τα σχέδιά τους για τους Ολυμπιακούς
Αγώνες του 1928. Η Οργανωτική Επιτροπή
επέλεξε αρχικά τέσσερα σχέδια, από τα
οποία θα προέκυπτε το νικητήριο. Τελικά
επικράτησε το σχέδιο που υπέβαλλε ο
J. Rovers, το οποίο αφού υπέστη μερικές
μετατροπές αναπαράζθηκε σε 10.000 αντίγραφα.
Εφόσον η εταιρεία Ολλανδικών Σιδηρόδρομων
είχε υποσχεθεί να βοηθήσει στη διανομή
των αφισών, ένας αριθμός από αυτές έφερε
την επιγραφή Ολλανδικοί Σιδηρόδρομοι
στη γλώσσα της κάθε χώρας που επρόκειτο
να διανεμηθούν οι αφίσες (Ολλανδία,
Βέλγιο, Γαλλία, Γερμανία και Αγγλία).
Άλλες αφίσες διανεμήθηκαν σε αθλητικούς
συλλόγους, ταξιδιωτικά πρακτορεία, ξενοδοχεία
και γραφεία τουρισμού σε όλη την Ολλανδία.
|
|
1932
Λος Άντζελες
Σε μία προσπάθεια να
δημιουργήσει μία επίσημη αφίσα που θα
ήταν πρωτότυπη και ταυτόχρονα αρκετά
ελκυστική, ώστε να μπορεί να κυκλοφοήσει
για περίοδο πολλών μηνών, η Οργανωτική
Επιτροπή επέλεξε το σχέδιο του Julio
Kilenyi. Η αφίσα απεικόνιζε το αρχαίο
Ελληνικό έθιμο της αποστολής ενός νεαρού
αθλητή με σκοπό να ανακοινώσει τον επερχόμενο
εορτασμό των Αγώνων. Εκτυπωθηκαν αρκετές
χιλιάδες αντίγραφα της αφίσας.
|
|
1936
Βερολίνο
Από όλα τα σχέδια που υποβλήθηκαν, η
Οργανωτική επιτροπή επέλεξε αυτό του
Βερολινέζου ζωγράφου και γραφίστα Wurbel.
Η αφίσα του απεικόνιζε το σχέδιο στην
κορυφή της Πύλης του Βραδεμβούργου (τέσσερα
άλογα που σέρνουν άμαξα), ως σημείο
αναφοράς της πόλης του Βερολίνου. Πίσω
από το σχέδιο αυτό συναντούμε δαφνοστεφανωμένο
νικητή με προτεταμένο τον ώμο του που
θυμίζει τον Ολυμπιακό χαιρετιμό. Η αφίσα
εστάλη σε όλες τις χώρες του κόσμου,
στις σημαντικότερες γλώσσες.
|
|
1948
Λονδίνο
Εφόσον δεν υπήρχε αρκετός χρόνος ώστε
να διεξαχθεί διαγωνισμός για την καλύτερη
υποψήφια αφίσα εξαιτίας του Δευτέρου
Παγκοσμίου Πολέμου, η επιλογή βασίστηκε
σε μερικά σχέδια που εστάλησαν στην
Εκτελεστική Επιτροπή. Εξέχουσα θέση
κατέχουν οι Ολυμπιακοί δακτύλιοι. Μπροστά
από το κτήριο της Βουλής υπάρχει το
άγαλμα του "Δισκοβόλου", ενός
μπρούντζινου αγάλματος του Μύρωνα χρονολογούμενο
στο 450 π.Χ.. Διανεμήθηκαν και τα 100.000
αντίγραφα.
|
|
1952
Ελσίνκι
Η επίσημη αφίσα, δημιουργία του Φινλανδού
Καλλιτέχνη Ilmari Sysimetsa, απεικόνιζε
τον θρυλικό δρομέα μακρινών αποστάσεων
Paavo Nurmi. Εκτυπώθηκε σε δύο μεγέθη
και 20 γλώσσες και διανεμήθηκαν 115.000
αντίγραφα. Στη Φινλανδία οι πρώτες αφίσες
εμφανίστηκαν το καλοκαίρι του 1951 σε
σιδηροδρομικούς σταθμούς, ταχυδρομεία,
σταθμούς λεωφορείων και αθλητικούς συλλόγους.
Η αφίσα όμως έκανε την ευρεία εμφάνισή
της την άνοιξη του 1952, λίγο πριν τους
Αγώνες.
|
|
1956
Μελβούρνη Το
σχέδιο του Richard Beck για τους Ολυμπιακούς
Αγώνες του 1956 ήταν ένα από τα πέντε
που πήραν μέρος στον διαγωνισμό σχεδίου,
οργανωμένο από την Ολυμπιακή Επιτροπή
της Αυστραλίας. Όντας το νικητήριο, το
σχέδιο πρωτοεμφανίστηκε επίσημα τον Δεκέμβριο
του 1954 ως γραμματόσημο, για να προκαλέσει
ενδιαφέρον για τους επερχόμενους Αγώνες.
Η αφίσα είναι ουσιαστικά πρόσκληση στους
Αγώνες. Οι Ολυμπιακοί δακτύλιοι διακρίνονται
σε πρώτο πλάνο, ενώ ο θυρεός της πόλης
της Μελβούρνης ξεπροβάλλει στο βάθος.
Οι
Αυστραλοί δεν επέτρεψαν τη διεξαγωγή
των ιππικών διοργανώσεων, μέρους των
Ολυμπιακών Αγώνων, από φόβο για μεταδιδόμενες
ασθένειες. Έτσι οι ιπποδρομίες τελικά
φιλοξενήθηκαν στη Στοκχόλμη. Η Ολυμπιακή
αφίσα της Ιππασίας, αναπαρηγμένη σε
40.000 αντίγραφα με κείμενο στα Αγγλικά,
τα Γαλλικά, τα Γερμανικά και τα Σουηδικά,
διανεμήθηκε σε όλο τον κόσμο στις αρχές
του 1955. Ο σχεδιαστής της αφίσας ήταν
ο Σουηδός καλλιτέχνης John Sjosvord,
κάτοικος Στοκχόλμης.
|
|
1960
Ρώμη
Την 31η Ιανουαρίου 1957
το Τμήμα Καλών Τεχνών ξεκίνησε "Νικητήριο
διαγωνισμό μεταξύ καλλιτεχνών ιταλικής
εθνικότητας για την αφίσα των Αγώνων
της 17ης Ολυμπιάδας". Εκτυπώθηκαν
290.000 αντίγραφα του σχεδίου του Armando
Testa. Η κορυφή της Ρωμαϊκής κολώνας
απεικονίζει την αποθέωση του νικητή
αθλητή, ο οποίος, σύμφωνα με τις Ρωμαϊκές
τελετουργίες, στεφανώνει τον εαυτό του
με το δεξί του χέρι και κρατά τον φοίνικα
της νίκης με το αριστερό.
|
|
1964
Τόκιο
Το
Φεβρουάριο του 1961 εκδόθηκε η πρώτη
επίσημη αφίσα από μία σειρά τεσσάρων.
Οι τέσσερις επίσημες αφίσες ήταν: "Ο
Ανατέλλων Ήλιος και το Ολυμπιακό Έμβλημα",
"Η Εκκίνηση της Εξόρμησης των Σπρίντερ",
"Ένας Κολυμβητής σε στιλ Πεταλούδας"
και "Ένας Λαμπαδηδρόμος".
Και οι τέσσερις αφίσες σχεδιάστηκαν
από τον Yusaku Kamekura, ενώ για τη
σχεδίαση της δεύτερης αφίσας και έπειτα,
συνεργάστηκε με τον Osamu Hayasaki και
τον Jo Murakoshi σε καθήκοντα φωτογράφων.
Οι
αφίσες χαρακτηρίζοντας από πολύχρωμη
γκραβούρα, ιδιαίτερο τεχνικό επίτευγμα
της Ιαπωνικής τυπογραφίας. Η ποιότητα
της εκτύπωσης απέσπασε πολλά κολακευτικά
σχόλια τόσο εντός όσο και εκτός Ιαπωνίας
και οι αφίσες κέρδισαν σειρά βραβείων
για την τελειότητά τους, συμπεριλαμβανομένου
του Milan Poster Design Award.
Η
πρώτη αφίσα με τον ανατρεπτικό της σχεδιασμό
παρμένο από τη σημαία της Ιαπωνίας,
σε κάποιο βαθμό συνέβαλλε στην αναθέρμανση
του σεβασμού προς την απλότητα του Ανατέλλοντος
Ηλίου. Εκτυπώθηκαν και διανεμήθηκαν
πριν από τους Αγώνες 100.000 αντίγραφα.
Η
δεύτερη αφίσα εικονογραφήθηκε με τη
βοήθεια αθλητών των Αμερικανικών δυνάμεων
που έδρευαν στη Βάση Tachikawa στην
Ιαπωνία και με τη βοήθεια ερασιτεχνών
Ιαπώνων αθλητών. Η φωτογραφία πάρθηκε
μία χειμερινή νύχτα του Φεβρουαίου του
1962 στο Εθνικό Στάδιο του Τόκιο. Διανεμήθηκαν
90.000 αντίγραφα.
Οι
πρώτες φωτογραφίες για την τρίτη επίσημη
αφίσα πάρθηκαν στη Μητροπολιτική Σκεπαστή
Πισίνα του Τόκυο τον Φεβρουάριο του
1962 με τον κολυμβητή Furukawa και άλλους
Ιάπωνες κολυμβητές, αλλά και τον Αμερικανό
κολυμβητή W. Yorzyk,να παίζουν τον ρόλο
των μοντέλων. Καμμία από τις φωτογραφίες
αυτές, πάντως, δεν έγινε δεκτή και αργότερα
επιλέχθηκε φωτογραφία του Koji Iwamoto
που απεικόνιζε τρίο κολύμβησης σε στιλ
πεταλούδας του Πανεπιστημίου Waseda.
70.000 αντίγραφα είχαν διανεμήθηκαν
μέχρι την έναρξη των Αγώνων.
Η
τελική επίσημη αφίσα δημιουργήθηκε στις
αρχές του 1964 και διανεμήθηκαν 50.000
αντίγραφα. Ο Ολυμπιακός λαμπαδηδρόμος
που επιλέχθηκε για την αφίσα, ήταν ο
αθλητής Tanaka της ομάδας στίβου του
Πανεπιστημίου Juntendo.
Εντός
Ιαπωνίας, οι παραπάνω αφίσες διανεμήθηκαν
σε όλα τα τοπικά κυβερνητικά γραφεία,
στους ερασιτεχνικούς αθλητικούς συλλόγους,
στα δημόσια κτήρια, στα ΜΜΕ, στα γραφεία
των αερογραμμών, σε εμπορικές εταιρείες,
σε τουριστικά γραφεία, σε τράπεζες κτλ.
Η διανομή στο εξωτερικό περιελάμβανε
τη Διεθνή Ολυμπιακή Επιτροπή, τις Εθνικές
Ολυμπιακές Επιτροπές, τις διεθνείς αθλητικές
ομοσπονδίες και τις πρεσβείες της Ιαπωνίας
σε διάφορες χώρες. Οι αφίσες αυτές συνέβαλλαν
στον τονισμό της Ολυμπιακής διάθεσης
που ήταν έκδηλη τόσο εντός όσο και εκτός
Ιαπωνίας.
|
|
1968
Πόλη του Μεξικού
Η αφίσα σχεδιάστηκε από τους Pedro Ramirez
Vazquez, Lance Wyman και Eduardo Terrazas.
Οι αφίσες μάλλον ήταν οι δημοφιλέστερες
εκδόσεις στο Πρόγραμμα της Ολυμπιακής
Ταυτότητας. Όχι μόνο συνέβαλλαν στην
προώθησε κάθε πλευράς των Αγώνων και
του Πολιτιστικού Προγράμματος της 19ης
Ολυμπιάδας, αλλά μεταβλήθηκαν και σε
κάποιο είδος αναμνηστικών. Συνολικά
εκτυπώθηκαν 2.120.000 αντίγραφα 159
αφισών το 1968, από τις οποίες 18 ήταν
καθαρά αθλητικού περιεχομένου, που έδωσαν
287.000 αντίγραφα.
|
|
1972
Μόναχο
Η επίσημη αφίσα είχε σκοπό να προωθήσει
όχι μόνο ένα συγκεκριμένο αθλητικό γεγονός
των Αγώνων, αλλά το σύνολο τους. Υποτίθεται
ότι εξέφραζε το συγκεκριμένο πνεύμα
αυτών των Αγώνων. Ο σχεδιασμός θυμίζει
τη σύγχρονη αρχιτεκτονική των αθλητικών
εγκαταστάσεων, με τρόπο τέτοιο που τα
χρώματα που χρησιμοποιούνται είναι σκόπιμα
απλά και αμιγή. Στο κέντρο του φόντου
διακρίνεται ο διάσημος Ολυμπιακός Πύργος
του Μονάχου. Εκτυπώθηκαν 5.000 αντίγραφα.
|
|
1976
Μόντρεαλ
Οι
αφίσες φαίνεται ότι έπαιξαν σημαντικό
ρόλο στην όλη εικόνα των Αγώνων, την
οποία επιζητούν οι Οργανωτικές Επιτροπές.
Έτσι οι Καναδοί διοργανωτές ακολούθησαν
την ίδια πολιτική, παραγγέλλοντας δύο
σειρές αφισών από τη Διεύθυνση Γραφιστικής
και Design. Η πρώτη σειρά αφίσων περιλαμβάνει
οκτώ θέματα που οι διοργανωτές της Ολυμπιάδας
του Μόντρεαλ ήθελαν ειδικά να τονίσουν:
Ολυμπιακό Στάδιο, μασκότ, σημαία, συμπόσιο
διεθνούς ναολαίας, Ολυμπία και Μόντρεαλ,
Kingston 1976 και Ολυμπιακή φλόγα.
Η
δεύτερη σειρά αφίσων απεικόνιζε τα είκοσι
ένα αθλήματα του προγράμματος της 21ης
Ολυμπιάδας. Κάθε αφίσα στόχευε στο να
επικοινωνήσει με την ενέργεια του αθλήματος
που εκπροσώπευε. Έτσι, η Διεύθυνση Γραφιστικής
και Design προτίμησε να χρησιμοποιήσει
φωτογραφικές τεχνικές και όχι σχέδια,
όπου το αποτέλεσμα μπορούσε να χρωματιστεί
από την προσωπική ερμηνεία του κάθε
καλλιτέχνη.
|
|
1980
Μόσχα
Η επίσημη αφίσα απεικόνιζε το έμβλημα
των Ολυμπιακών Αγώνων της Μόσχας το
1980: μέρος του στίβου που ανυψώνεται
σχηματίζοντας μία αρχιτεκτονική σιλουέτα
τυπική για τη Μόσχα, ανώ ένα αστέρι
με πέντε κορυφές βρίσκεται από πάνω.
|
|
1984
Λος Άντζελες
Η Οργανωτική Επιτροπή
του Λος Άντζελες εξέδωσε σειρά Ολυμπιακών
αφισών τον Δεκέμβριο του 1983. Δώδεκα
σχεδιαστές επιλέχθηκαν για να αποτυπώσουν
από ένα συγκεκριμένο μέρος των Αγώνων.
Οι καλλιτέχνες ήταν οι: Laurie Raskin
(κολάζ), Arnold Schwartzman (ποδηλασία),
Keith Bright (εικονόγραμμα δάδας), Marvin
Rubin (ρυθμική γυμναστική), Saul Bass
(κολύμβηση), John Von Hammersveld (ακοντισμός),
Charles White Ill (άρση βαρών), Ken
Parkhurst (shot put), Rod Dyer (πάλη),
Deborah Sussman (κολάζ), James Cross
(δισκοβολία) and Don Weller (στίβος).
|
|
1988
Σεούλ
Στην αφίσα που σχεδίασε
ο Δρ. Cho Yong-je οι πέντε δακτύλιοι
που συμβολίζουν το αγνό Ολυμπιακό πνεύμα
είναι ιδιαίτερα φωτεινοί ώστε να εκφράζουν
το Ολυμπιακό ιδανικό που φωτίζει τον
κόσμο σε παντοτινό κλίμα ειρήνης. Η
εικόνα του δρομέα που μεταφέρει την
Ολυμπιακή δάδα συμβολίζει την πρόοδο
της ανθρωπότητας προς την ευτυχία και
την ευημερία. Η Ολυμπιακή Επιτροπή της
Σεούλ αποφάσισε να εκδόσει 27 τύπους
αθλητικών αφίσων για να εισαγάγει τα
αθλήματα της Ολυμπιάδας της Σεούλ και
για να δημιουργήσει μία οικεία εικόνα.
|
|
1992
Βαρκελώνη
Η Οργανωτική Επιτροπή
της Βαρκελώνης ανέπτυξε ένα ιδιαίτερα
φιλόδοξο σχέδιο, που περιελάμβανε 58
διαφορετικές αφίσες κατηγοριοποιημένες
σε τέσσερις συλλογές: τις επίσημες Ολυμπιακές
αφίσες, τις αφίσες των ζωγράφων, τις
αφίσες των σχεδιαστών και τις αφίσες
των φωτογράφων. Οι αφίσες διανεμήθηκαν
δωρεάν από την παραπάνω Επιτροπή. Ετοιμάστηκαν
τρία είδη ειδικού περιτυλίγματος: πλαστικό
(για μία αφίσα), χάρτινος σωλήνας (για
ολόκληρες συλλογές) και κουτιά (για
μεταφορά μεγάλων ποσοτήτων). Όλες οι
παραπάνω συσκευασίες έφεραν το έμβλημα
Barcelona'92 και το λογότυπο της Telefonica
, εθνικού τηλεπικοινωνιακού φορέα.
|
|
1996
Ατλάντα
Η Καλλιτεχνική Διεύθυνση
ανέπτυξε το πρόγραμμα της Οργανωτικής
Επιτροπής της Ατλάντα, περιλαμβάνοντας
πληθώρα εικόνων και καλλιτεχνών. Από
τις 63 αφίσες του προγράμματος, 25 ήταν
διαθέσιμες σε περιορισμένο αριθμό. Κάθε
αφίσα ακολουθούσε μία προκαθορισμένη
γραμμή που περιείχε το έμβλημα των Αγώνων
και τη φράση "Centennial Olympic
Games" στα Αγγλικά και τα Γαλλικά.
Οι αφίσες ήταν χωρισμένες σε τέσσερις
σειρές: αθλήματα, σχεδιαστής, Ομάδα
Look και καλλιτεχνική σειρά. Ο Πρόεδρος
της Διεθνούς Ολυμπιακής Επιτροπής (ΔΟΕ),
Juan Antonio Samaranch, επέλεξε την
εικόνα τιτλοφορημένη "The Look
of the Games", που δημιουργήθηκε
από τον Primo Angeli, ως την επίσημη
αφίσα των Ολυμπιακών Αγώνων του 1996.
|
|
2000
Σύδνεϋ
Για να εκφράσει την
ποικιλία ρυθμών και τεχνοτροπιών, η
Οργανωτική Επιτροπή ζήτησε από αρκετούς
σχεδιαστέ, ποικίλων δημιουργικών και
πολιτισμικών υποβάθρων, να σχεδιάσουν
αφίσες. Εκδόθηκαν συνολικά 50 αφίσες.
Η επίσημη αφίσα προέκυψε ύστερα από
επιλογή ανάμεσα σε δημιουργίες τεσσάρων
κατηγοριών: "Εργασία Μαθητών",
"Εμβλήματα του Σύδνεϋ 2000",
"Μασκότ" και "Πόστερ".
|
|
2004
Αθήνα
Η
επίσημη αφίσα των Ολυμπιακών Αγώνων
της Αθήνας συμπυκνώνει τρία επικοινωνιακά
στοιχεία-κλειδιά της οπτικής ταυτότητας
των Αγώνων: το έμβλημα των Αγώνων, τμήμα
της σύνθεσης "Πανόραμα" και
μία εικόνα της Ακρόπολης. Το έμβλημα
κάνει μνεία στις τέσσερις ουσιώδεις
αξίες των Αγώνων της Αθήνας: κληρονομιά,
ανθρώπινη κλίμακα, συμμετοχή και εορτασμός.
Η καλλιτεχνική σύνθεση "Πανόραμα"
βασίζεται σε μορφές που αντικατοπτρίζουν
εικόνες από την πολιτισμική κληρονομιά
της Ελλάδας και το φυσικό της περιβάλλον:
κύματα, κομμάτι αρχαίας Ελληνικής επιγραφής,
διακοσμητικό μοτίβο από ένα αρχαίο βάζο,
το μπλε του Ελληνικού ουρανού και της
θάλασσας, το παλλόμενο χρώμα της μπουκανβίλιας,
το γκρίζο της πέτρας και το θερμό πορτοκαλί
χρώμα του ήλιου. Το κέντρο της αφίσας
καταλαμβάνει μία ασπρόμαυρη εικόνα της
Ακρόπολης της Αθήνας. Η επίσημη αφίσα
σχεδιάστηκε από το Τμήμα Εικόνας &
Ταυτοποίησης του Τομέα Επικοινωνιών
της Ολυμπιακής Οργανωτικής Επιτροπής
Αθήνα 2004.
|
Δείτε
επίσης τις σελίδες των Αφίσων
των Χειμερινών Αγώνων
Πηγή: IOC/Olympic Museum Collections
|
|