Αρχαία Αγορά νοτιοανατολική πλευρά 2

ΚΥΡΙΑ ΣΕΛΙΔΑ

ΚΑΙΡΟΣ

ΣΧΕΤΙΚΑ ΜΕ ΕΜΑΣ

ΕΠΙΚΟΙΝΩΝΙΑ

ΔΙΑΦΗΜΙΣΤΕΙΤΕ

Τουριστικός Πληροφοριακός Οδηγός Αθηνών, Ελλάς

Άγαλμα κοντά στον Ναό του Ηφαίστου στην Αρχαία Αγορά

Αρχαία Αγορά

Νοτιοδυτική πλευρά

Ιδιωτικές οικίες στην Αρχαία Αγορά

Η οικία του Κίμωνα, υποδηματοποιού, που χρονολογείται στον 5ο αιώνα π.Χ.

Τα ερείπια πολλών ιδιωτικών οικιων έχουν βρεθεί στη βόρεια, συτική και νότια πλαγιά του Αρείου Πάγου, έξω από την Αρχαία Αγορά. Οι οικίες της Κλασσικής και της Ελληνιστικής εποχής, τόσο όσον αφορά στην κλίμακα όσο και στην επίπλωση, αποτελούσαν πιθανόν κατοικίες τεχνιτών και εμπόρων.

Το πάτωμά τους ήταν απλό. Οι διάφορες αίθουσες ήταν οργανωμένες γύρω από μία κεντρική ορθογώνια αυλή, συνήθως χωρίς περιστύλιο. Ο αριθμός και η διαρρύθμιση των αιθουσών εξαρτούνταν από το μέγεθος της οικίας.

Μόνο το κατώτερο τμήμα των τοίχων ήταν πέτρινο. Το υπόλοιπο τμήμα ήταν πλινθόκτιστο με κάλυμμα ασβεστοκονιάματος. Τα πατώματα αποτελούνταν από πεπιεσμένο χώμα εκτός από το άνδρον (αίθουσα εστίασης ανδρών), οπου το πάτωμα καλυπτόταν από χαλίκια και μωσαϊκό. Πολλές από αυτές τις οικίες είχαν δύο ορόφους. Η ξύλινη οροφή είχε τερρακοτα πλάκες. Κάποια μεγαλύτερα και πλουσιότερα σπίτια του 4ου και 5ου αιώνα π.Χ. αποτελούσαν τις οικίες διάσημων διδασκάλων οι οποίοι, όπως πιστεύεται, έδιναν ιδιαίτερα μαθήματα και φιλοξενούσαν τους αγαπημένους τους μαθητές.

Τα ερείπια μίας οικίας βρέθηκαν μεταξύ του Θόλου και της Μέσης Στοάς. Η οικία είχε δύο αίθουσες και μία αυλή στο εμπρόσθιο τμήμα, οπου βρέθηκαν πολυάριθμα μεταλλικά αντικείμενα και μικρά δαχτυλίδια, σαν κι αυτά που χρησιμοποιούνταν στην υποδηματοποιία. Ανακαλύφθηκε επίσης βάση μίας κούπας με χαραγμένο το όνομα του ιδιοκτήτη της, “Κίμωνος”. Η οικία μάλλον ανήκε σε υποδηματοποιό, πιθανώς στον Κίμωνα, του οποίου το εργαστήριο επισκέφθηκε ο Σωκράτης, σύμφωνα με αρχαίους συγγραφείς.

ΒΥΖΑΝΤΙΝΕΣ ΟΙΚΙΕΣ

Η περιοχή γύρω από την Αρχαία Αγορά συνέχισε να κατοικείται μέχρι τον 6ο-7ο αιώνα. Αυτό μπορεί να επιβεβαιωθεί από την ύπαρξη διάφορων πολυτελών Ρωμαϊκών οικιών όπως η αψιδωτή “Οικία Γ” βόρεια του Αρείου Πάγου καθώς και από ερείπια οικιών στην περιοχή του Θόλου καθώς και με τη μετατροπή του Ναού του Ηφαίστου (Ηφαίστειον – Θησείο) σε Χριστιανική εκκλησία (6ος-7ος αιώνας).

Μοντέλο της αρχαίας πόλης εντός του Ύστερου Ρωμαϊκού Τείχους

Σήμερα η πιθανότερη θεωρίασ είναι πως από τον 10ο αιώνα η πόλη περιορίστηκε εντός του ύστερου Ρωμαϊκού τείχους, ενώ κατά τον 11ο και τον 12ο αιώνα μερικές περιοχές αναπτύχθηκαν εκτός των τειχών. Ερείπια βυζαντινών οικιών έχουν βρεθεί στην ανατολική και τη βόρεια πλευρά του Αγοραίου Κολωνού στη Ρωμαϊκή Αγορά, στη δυτική πλευρά του Αρείου Πάγου, στον Κεραμεικό (πάνω από το Πομπείον), στη νότια κλιτυ της Ακρόπολης (πλησίον του Ωδείου Ηρώδου Αττικού και του Θεάτρου του Διονύσου) καθώς και κοντά στον Ναό του Ολυμπίου Διός (Ολυμπείον).

Η επέκταση της πόλης σε αυτές τις περιοχές εκτός του ύστερου Ρωμαϊκού τείχους καταδεικνύεται επίσης από τον μεγάλο αριθμό εκκλησιών που χτίστηκαν εκεί. Κάποιος μπορεί να πάρει μια καλύτερη ιδέα σχετικά με τη μορφή των συνοικιών της μεσαιωνικής Αθήνας παρατηρωντας τη μικρή περιοχή στη βορειοανατολική πλευρά του Αγοραίου Κολωνού, οπου αναπτύχθηκε μία πυκνοκατοικημένη συνοικία μεταξύ του 10ου και 12ου αιώνα.

Η έλλειψη ρυμοτομικού σχεδιασμού σε αυτή την περιοχή είναι εμφανής. Οι οικίες έχουν χτιστεί εκατέρωθεν ενός στενού δρόμου με προσανατολισμό από βορρά προς νότο. Οι οικίες έχουν μικρές αίθουσες χτισμένες γύρω από αυλή η οποία ήταν συνήθως ασβεστωμένη και είχε έναν μικρό αποθηκευτικό χώρο σε μία πλευρά της. Στις περισσότερες των περιπτώσεων υπήρξαν δύο ή τρείς φάσεις εποικισμού. Υπήρχαν επίσης πηγάδια στις αυλές ανώ τα τρόφιμα αποθηκεύονταν σε μεγάλα δοχεία μέσα στο έδαφος.

Τα κτήρια ήταν φθηνά και μόνο τα θεμέλια διατηρούνται σήμερα ενώ η αναστύλωσν των τειχών κατέστη αδύνατη. Μεταξύ των σπιτιών υπήρχαν μικρά καταστήματα και εργαστήρια. Υπήρχε ένα μεγάλο τετράγωνο κτήριο με πολλές αίθουσες οι οποίες μάλλον αποτελούσαν στεγασμένη αγορά, πανδοχείο ή εργαστήριο, μάλλον κατασκευής υφασμάτων.

Η Βιβλιοθήκη του Πανταινου

Η Βιβλιοθήκη του Πανταινου χτίστηκε στα νότια της Στοάς του Ατταλου. Μεταξύ των δύο κτηρίων υπήρχε πλακωστρωμένος δρόμος με κιονοστοιχίες, κατασκευασμένος το 100 μ.Χ., ο οποίος συνέδεε την Αρχαία Αγορά με τη Ρωμαϊκή Αγορά. Η Βιβλιοθήκη του Πανταινου χτίστηκε την εποχή του Αθηναίου Τίτου Φλαβιου Πανταινου προς τιμή της θεάς Αθηνάς, του αυτοκράτορα Τραϊανού και των Αθηναίων.

Το κτήριο είχε μία ορθογώνια αυλή με περιστύλιο το οποίο περιείχε αρκετές αίθουσες. Η κύρια αίθουσα της βιβλιοθήκης βρισκόταν στα ανατολικά. Ήταν μία μεγάλη τετραγωνική αίθουσα 10 μέτρων ανά πλευρά και κιονοστοιχία στο εμπρόσθιο τμήμα. Το εσωτερικό τμήμα των τοίχων της καλυπτόταν από μάρμαρο και είναι εκεί οπου φυλάσσονταν τα βιβλία. Οι αίθουσες στη δυτική και τη βόρεια πλευρά, μπροστά από τις οποίες υπήρχε ιωνική κιονοστοιχία, είχαν την είσοδό τους από την Αγορά και πιθανώς χρησιμοποιούνταν ως καταστήματα ή εργαστήρια.

Τα ερείπια της βιβλιοθήκης δεν είναι ορατά σήμερα εξαιτίας της κατασκευής του ύστερου Ρωμαϊκού τείχους, το οποίο κατασκευάστηκε από κομμάτια δημοσίων κτηρίων που καταστράφηκαν κατά την εισβολή των Ερούλων το 267 μ.Χ..

Στην τοποθεσία βρέθηκε θραύσμα επιγραφής οπου αναγράφονται οι κανόνες της βιβλιοθήκης σύμφωνα με τους οποίους ο δανεισμός βιβλίων δεν επιτρεπόταν. Η επιγραφή αυτή, καθώς και η αναθηματική επιγραφή του δωρητή εκτίθενται στο Μουσείο της Αρχαίας Αγοράς στη Στοά του Ατταλου.

Η ανακατασκευασμένη Στοά του Ατταλου στην Αρχαία Αγορά Η Στοά του Ατταλου

Η Στοά του Ατταλου είναι ένα εντυπωσιακό κτήριο στην ανατολική πλευρά της Αρχαίας Αγοράς της Αθήνας. Χτίστηκε γύρω στο 150 π.Χ. με δωρεά του Ατταλου ΙΙ, Βασιλιά της περγάμου (159-138 π.Χ.). Η Στοά του Ατταλου ανακαλύφθηκε κατά τη διάρκεια ανασκαφών που πραγματοποιούσε η Ελληνική Αρχαιολογική Κοινότητα μεταξύ του 1859 και του 1902. Είναι το αντιπροσωπευτικότερο μνημείο της Ελληνιστικής περιόδου στην Αθήνα. Η Στοά τώρα στεγάζει το Μουσείο της Αρχαίας Αγοράς.

Κατά την ανακατασκευή της Στοας του Ατταλου (1953-1956), η Αμερικανική Σχολή Κλασικών Επιστημών στην Αθήνα χρησιμοποίησε μεγάλο τμήμα του πρωτότυπου σχεδίου. Η Στοά είναι ένα δυόροφο κτήριο (116 επί 19,4 μ) από πεντελικό μάρμαρο, γκρίζο μάρμαρο από τον Υμηττό και Αττικό ασβεστόλιθο. Η πρόσοψη του κάτω ορόφου έχει μία κιονοστοιχία 45 δωρικών κιόνων με μη ραβδωτή βάση. Μία δεύτερη κιονοστοιχία 22 ιωνικών κιόνων χωρίς ραβδώσεις διατρέχει το εσωτερικό. Στο άκρο της Στοάς υπήρχαν 21 αποθηκευτικές αίθουσες, τις οποίες η πόλη νοίκιαζε σε εμπόρους.

Η εξώτερη δωρική και η ενδότερη ιωνική κιονοστοιχία στην Αρχαία Αγορά Στο νοτιοανατολικό τμήμα της Στοάς υπήρχε σκάλα που οδηγούσε στον επάνω όροφο, του οποίου η διαρύθμιση αντικατόπτριζε την αντίστοιχη του ισογείου, με 45 ιωνικούς κίονες κατά μήκος της πρόσοψης. Μαρμάρινα παραπέτα έκλειναν τον χώρο μεταξύ των κιόνων. Η εσωτερικί κιονοστοιχία ήταν διακοσμημένη με περγαμηνά κιονόκρανα και υπήρχαν 21 αίθουσες. Στο επιστύλιο του ισογείου υπήρχαν επιγραφές με το όνομα του δωρητή “Βασιλιάς Άτταλος γιος του Βασιλιά Αττάλου και της Βασίλισσας Απολλωνίας”.

Μπροστά από τη Στοά υπήρχαν εντυπωσιακοί κιονοστάτες και αγάλματα ενώ σε έναν από τους κιονοστάτες απεικονιζόταν μπρούντζινη άμαξα με τον αναβάτη της, Βασιλιά Άτταλο ΙΙ, δωρητή της Στοάς. Αργότερα, οι Αθηναίοι χρησιμοποίησαν το μνημείο για να τιμήσουν τον Αυτοκράτορα Τιβέριο. Τα θεμέλια του κιονοστάτη είναι ακόμα ορατά μπροστά από το μέσον της πρόσοψης της Στοάς.

Η Στοά του Ατταλου ήταν μεγάλο και σημαντικό εμπορικό κέντρο της Αθήνας. Προσέφερε σκιά το καλοκαίρι και καταφύγιο από τις χειμερινές βροχές. Το κτήριο ξεχώριζε για την ιδιαίτερη πολυτέλειά του, κάτι που ήταν ασυνήθιστο για την εποχή. Η Στοά ήταν το σημαντικότερο μνημείο που δωρήθηκε ποτέ στην Αθήνα από τους Στταλιδες, βασιλείς της Περγάμου.

Η Στοά του Ατταλου καταστράφηκε κατά την επιδρομή των Ερουλων (267 μ.Χ.) και τα υλικά της χρησιμοποιήθηκαν για την κατασκευή του νέου αμυντικού τείχους, γνωστό ως Ριζόκαστρο, κατά μήκος της ανατολικής πλευράς της Αγοράς.