Μουσείο
Μπενάκη
Το
Μουσείο Μπενάκη ιδρύθηκε στην οικία του Εμμανουήλ Μπενάκη μετά
τον θάνατό του το 1929. Παραχωρήθηκε στο ελληνικό δημόσιο από
τους κληρονόμους του, ώστε να στεγάσει τη συλλογή του γιού του,
Αντώνη Μπενάκη. Το μουσείο άνοιξε τις πύλες του το 1931.
Το Κτήριο
Το
νεοκλασικό κτήριο μεταξύ της λεωφόρου Βασιλίσσης Σοφίας και της
οδού Κουμπαρη χτίστηκε το 1867-68 για τον έμπορο Ιωάννη Περογλου.
Το 1895 αγοράστηκε από τον επιχειρηματία Παναγιώτη Χαροκόπο και
ανακαινίστηκε από τον αρχιτέκτονα Αναστάσιο Μεταξά, ο οποίος οργάνωσε
και επέβλεψε τις εργασίες διαμόρφωσης, που ολοκληρώθηκαν το 1931.
Το
Μέγαρο Χαροκόπου, όπως ήταν επίσης γνωστό, πωλήθηκε στον Εμμανουήλ
Μπενάκη το 1910 και διαφοροποιήθηκε, ώστε να εξυπηρετήσει τις
κοινωνικές ανάγκες του ιδίου και της οικογένειάς του. Οι διαφοροποιήσεις
αυτές είχαν ως αποτέλεσμα τη δημιουργία μεγάλης εισόδου και πολυτελούς
εσωτερικού. Την περίοδο 1929-1931 το μέγαρο επεκτάθηκε προς τα
δυτικά και διαφοροποιήθηκε εκ νέου, ώστε να λειτουργήσει ως μουσείο.
Οι
εργασίες κατασκευής νέας πτέρυγας του μουσείου ξεκίνησαν το 1988
και ολοκληρώθηκαν το 1997. Αυτή η πρόσθετη πτέρυγα, που είναι
σχεδιασμένη από τον Αλέκο και τον Στέφανο Καλλιγα, ήταν απαραίτητη
για τη φιλοξενία των πλούσιων συλλογών του μουσείου και των πολυάριθμων
δραστηριοτήτων του, ώστε να αποτελέσει ολοκληρωμένο πολιτιστικό
ίδρυμα. Η νέα πτέρυγα στεγάζει επίσης βιβλιοθήκη, αίθουσες προσωρινών
εκθέσεων και δραστηριοτήτων, καθώς και ένα θαυμάσιο καφενείο.
Μετά
τον θάνατο του Αντώνη Μπενάκη και ιδιαίτερα μετά από το 1974,
οι αρχικές συλλογές, που περιελάμβαναν έργα αρχαίας βυζαντινής,
μεταβυζαντινής, ισλαμικής και παραδοσιακής τέχνης, συμπληρώθηκαν
με νέο υλικό. Σήμερα, οι συλλογές του μουσείου περιλαμβάνουν επιεπλέον
τα ιστορικά και φωτογραφικά αρχεία, τα νεοελληνικά αρχιτεκτονικά
αρχεία, το τμήμα νεότητας και παιχνιδιών και πολυάριθμα έργα σύγχρονης
και νεωτεριστικής ελληνικής τέχνης.
Το
Μουσείο Μπενάκη περιλαμβάνει επίσης το Μουσείο Ισλαμικής Τέχνης
στον Κεραμεικό, την Πινακοθήκη Νίκου Χατζηκυριάκου-Γκίκα στο Κολωνάκι
και το νέο κτήριο εκθέσεων κοντά στο πρώην εργοστάσιο στο Γκάζι
στην οδό Πειραιώς.
Συλλογή Αρχαιοτήτων
Στην
αίθουσα 1 του μουσείου παρατηρούμε τα Παλαιολιθικά και τα Νεολιθικά
ευρήματα από διάφορες περιοχές της Ελλάδας και της Κύπρου, κυρίως
πέλεκεις, αγαλματίδια και είδη κεραμεικής με χαραγμένη διακόσμηση.
Στην αίθουσα 2 βρίσκονται αντικείμενα από τον Κυκλαδικό, τον Μινωικό
και τον Μυκηναϊκό πολιτισμού, καθώς και άριστα παραδείγματα κεραμεικής
και μεταλλουργίας της Γεωμετρικής εποχής και της εποχής της Ανατολικοποίησης.
Μεταξύ αυτών των αντικειμένων συναντούμε δύο πολύ σημαντικά και
σπάνια χρυσά κύπελλα και ένα αργυρό κύπελλο της πρώιμης Ελλαδικής
περιόδου, γνωστό ως Θησαυρός της Εύβοιας. Άλλα αξιοσημείωτα κομμάτια
είναι ένας μεγάλος Αττικός Γεωμετρικός λήκυθος και μία χρυσή κορώνα
της εποχής της Ανατολικοποίησης από την Κω, που είναι διακοσμημένη
με εικόνες σφιγγων.
Στην
αίθουσα 3 εκτίθενται είδη κεραμεικής από την Αττική, τη Βοιωτία
και την Κόρινθο, κοσμήματα από τη βόρεια Ελλάδα και την Ιωνία
(κυρίως διακοσμητικές πόρπες) και γλυπτά από την Κύπρο, τη Νάξο
και την Αττική. Στις αίθουσες 4,5 και 6, περιμετρικά της περιοχής
του μουσείου με τις κιονοστοιχίες, συναντούμε αντικείμενα της
Κλασικής περιόδου. Τα αντικείμενα αυτά περιλαμβάνουν είδη κεραμεικά
είδη του 5ου αιώνα π.Χ., λευκούς λέκυθους, χάλκινα κράνη από τη
Θράκη και την Κόρινθο μαζί με οπλισμό, ένα έξοχο αγαλματίδιο του
Ηρακλή από τη Βοιωτία, γλυπτά του 5ου και του 4ου αιώνα π.Χ. και
Ρωμαϊκά αντίγραφα έργων της ίδιας περιόδου. Στις ίδιες αίθουσες
συναντούμε ταφικά ευρήματα, όπως αγαλματίδια από την Αττική, τη
Βοιωτία και την Αλεξάνδρεια, χάλκινους καθρέπτες, χρυσά κοσμήματα
και στεφάνια λουλουδιών, καθώς και μαρμάρινα ταφικά μνημεία.
Έργα
της Ελληνιστικής και της Ρωμαϊκής περιόδου υπάρχουν στην αίθουσα
7. Τα εκθέματα αποτελούν απόδειξη του πλούτου και της πολυτέλειας
των εποχών αυτ’ων, με το καλύτερο παράδειγμα να είναι ο Θησαυρός
της Θεσσαλίας, που είναι αριθμός πολύτιμων χρυσών κοσμημάτων,
πολλά από τα οποία είναι διακοσμημένα με ημιπολύτιμους λίθους.
Υπάρχει επίσης ένα μοναδικά κατεργασμένο δίχτυ μαλλιών με την
προτομή της Αθηνάς.
Μεταξύ
των υπόλοιπων αντικειμένων που εκτίθενται διακρίνουμε ερυθρά Αττικά
κεραμεικά είδη, μεταλλικά αγγεία από τη Μακεδονία και τη Μικρά
Ασία, αναθηματικά και νεκρώσιμα ανάγλυφα, Ρωμαϊκά χάλκινα αγαλματίδια
καθώς και γυάλινοι και κεραμικοί αμφορείς της ίδιας περιόδου.
Τα
περιεχόμενα της αίθουσας 8 γεφυρώνουν τον Αρχαίο και τον Βυζαντινό
κόσμο, καθώς περιλαμβάνουν έργα της ύστερης Αρχαιότητας, όπως
το μικρό χρυσό άγαλμα της Αφροδίτης, ένα μαρμάρινο κεφάλι του
Πάρη από την Κρήτη, κοσμήματα και μικρά διακοσμητικά αντικείμενα
από χαυλιόδοντα, Ρωμαϊκά πορτραίτα και κοιλανάγλυφα γλυπτά από
τη Συρία και τη Φρυγία.
Βυζαντινή Συλλογή
Η
Βυζαντινή συλλογή του Μουσείου Μπενάκη καταγράφει την εξέλιξη
της τέχνης στη Βυζαντινή Αυτοκρατορία κατά τη διάρκεια της χιλιετούς
ιστορίας της. Στην αίθουσα 9 υπάρχουν πολυάριθμα αντικείμενα,
προερχόμενα κυρίως από οικίες, τα οποία ρίχουν φως στην καθημερινή
ζωή κατά την ύστερη Αρχαιότητα (4ος-7ος αιώνας π.Χ.). Υπάρχει
μεγάλος αριθμός ιδιαίτερα ενδιαφέροντων αντικειμένων τερακότα
και χάλκινων λαμπων, καθώς και ασημένια πινάκια με διακόσμηση
που είναι εμπνευσμένη από την Ελληνορωμαϊκή παράδοση, κεραμεικά
πινάκια και εκκλησιαστικά τεχνήματα (θυμιατά κλπ).
Υπάρχουν
επίσης παραδείγματα της ίδιας περιόδου της τέχνης των πρώτων Αιγυπτίων
Χριστιανών, των Κοπτων. Η Κοπτική συλλογή περιλαμβάνει μεταξωτά
και λινά υφάσματα που είναι επηρεασμένα από τις καλλιτεχνικές
προτιμήσεις των μεγάλων πολιτιστικών κέντρων της εποχής, καθώς
και αντικείμενα μεταλλουργίας και ξύλινα γλυπτά που μαρτυρούν
τη μεγάλη οικονομική ανάπτυξη της Αιγύπτου, κυρίως κατά τον 5ο
και 6ο αιώνα π.Χ..
Η
μεσοβυζαντινή εποχή (8ος-12ος αιώνας μ.Χ.) εκπροσωπείται στην
αίθουσα 10 από περιορισμένο αριθμό σημαντικών δειγμάτων πινάκων
(μωσαϊκά προερχόμενα από την Ιταλία και την κωνσταντινούπολη,
χειρόγραφα και μικρά κοιλανάγλυφα γλυπτά από στεατίτη και ελεφαντόδοντο)
και έργα μεταλλουργίας, όπως πολυάριθμα περίαπτα και γυαλισμένα
κεραμεικά είδη από την Κωνσταντινούπολη, την Κύπρο και τη Θεσσαλονίκη.
Στις
αίθουσες 11 και 12 οι επισκέπτες μπορούν να θαυμάσουν άριστα παραδείγματα
ύστερης βυζαντινής ζωγραφικής (1204-1453) και φημισμένες μεταβυζαντινές
εικόνες, πολλές από τις οποίες είναι υπογεγραμμένες ή αποδίδονται
σε μεγάλους ζωγράφους της εποχής (Άγγελος Ακοταντος, Νικόλαος
ή Ανδρέας Ριζος, Εμμανουήλ Λομβαρδος, Δομήνικος Θεοτοκόπουλος).
Εκτίθενται επίσης βυζαντινά κοσμήματα όλων των περιόδων, όπου
μπορούμε να παρατηρήσουμε στυλιστικές και θεματικές επιρροές από
τις ελληνορωμαϊκές παραδόσεις κοσμηματοποιίας. Τέλος, υπάρχουν
νομίσματα που προσφέρουν πολύτιμες πληροφορίες σχετικά με την
ιστορία και τον πολιτισμό του Βυζαντίου.
Σύγχρονη Συλλογή
Οι
συλλογές θρησκευτικής και κοσμικής τέχνης του Μουσείου Μπενάκη
που χρονολογούνται μεταξύ του 15ου και του 19ου αιώνα, αποκαλύπτουν
τον ελληνικό υλικό πολιτισμό κατά τη διάρκεια της Οθωμανικής κατοχής.
Οι συλλογές κοσμικής τέχνης στις αίθουσες 13 εως 24 περιλαμβάνουν
διακοσμητικά
αντικείμενα και αντικείμενα πρακτικής χρήσης από την ηπειρωτική
Ελλάδα και τα νησιά, από την κύπρο και τη Μικρά Ασία
Άλλα
σημαντικά τμήματα της συλλογής είναι τα ξύλινα ζωγραφιστά και
σκαλιστά αντικείμενα, τα είδη κεραμεικής με σπάνια διακόσμηση,
έργα μεταλλουργίας, υφάσματα και κεντήματα, καθώς και παραδοσιακές
διακοσμημένες ενδυμασίες από διάφορες περιοχές. Επίσης υπάρχειο
πολύ σημαντική συλλογή κοσμημάτων με γνώριμα μοτίβα, όπως πλοία
με τρία κατάρτια και λίθινα γλυπτά από τα νησιά.
Στις
αίθουσες 25 εως 28 εκτίθενται θρησκευτικά τεχνήματα της μεταβυζαντινής
εποχής. Προέρχονται από περιοχές στην Ελλάδα και από τις ελληνικές
κοινότητες της διασποράς, κυρίως στη Μαύρη Θάλασσα, τη Μικρά Ασία
και τη Θράκη. Οι συλλογές αυτές ανήκαν σε πρόσφυγες που ήρθαν
στην Ελλάδα κατά την ανταλλαγή πληθυσμών μεταξύ της Ελλάδας και
της Τουρκίας. Μεταξύ των αντικειμένων ξεχωρίζουν τα ξυλόγλυπτα
τέμπλα (αίθουσα 27), οι επιτάφιοι και τα λειτουργικά ενδύματα
(αίθουσες 25 & 26) που χρησιμοποιούνταν στη λειτουργία της
Μεγάλης Παρασκευής, όπου απεικονίζεται η σκηνή του Θρήνου.
Στις
αίθουσες 29 εως 32 βρίσκονται μουσικά όργανα, βιβλία, όπλα, προσφορές
και εργαλεία που αντιπροσωπεύουν τομείς της καθημερινής ζωής πριν
από την Ελληνική Επανάσταση του 1821. Μεταξύ των παραπάνω αντικειμένων
συγκαταλέγονται βιβλία του Πατριάρχη της Ιερουσαλήμ και του Χρύσανθου
Νοταρα, καθώς και μία εγχώρια φιάλη απόσταξης.
Στις
αίθουσες 35-36 βρίσκονται αντικείμενα που σχετίζονται με την Ελληνική
Επανάσταση και με την ίδρυση και επέκταση του Ελληνικού Κράτους
τις περιόδους διακυβέρνησης του Καποδίστρια, του Βασιλιά Όθωνα,
του Βασιλιά Κωνσταντίνου του 1ου και του Ελευθερίου Βενιζέλου.
Εκτός από όπλα, εμβλήματα και απεικονίσεις της Ελληνικής Επανάστασης,
η συλλογή περιλαμβάνει επίσης προσωπικά αντικείμενα, έγγραφα,
χάρτες και ενδύματα του βασιλικού δικαστηρίου του 19ου αιώνα.
Ιδιαίτερης
ιστορικής και συναισθηματικής σημασίας είναι τα χειρόγραφα μεγάλων
μορφών της ελληνικής λογοτεχνίας και τα βραβεία Νόμπελ των ποιητών
γεωργίου Σεφέρη και Οδυσσέα Ελύτη. Επιπλέον, κατά μήκος των διαδρόμων
και της σκάλας οι επισκέπτες μπορούν να θαυμάσουν πίνακες, σχέδια
και λιθογραφίες όπου απεικονίζεται η Ελλάδα και ιδιαίτερα η Αθήνα.
Τα παραπάνω είναι μόνο μερικά από τα 6.000 έργα ζωγραφικής και
χαρακτικής που διαθέτει το μουσείο.
Συλλογή Κοπτικής Τέχνης
Η
συλλογή Κοπτικής τέχνης του Μουσείου Μπενάκη περιλαμβάνει έναν
μοναδικά πλούσιο αριθμό υφασμάτων. Τα υφάσματα αυτά πρόσφατα παρουσιάστηκαν
σε διεθνή κλίμακα μέσω του ευρωπαϊκού προγράμματος Tissus, όταν
ειδικοί και ερευνητές από όλο τον κόσμο απέκτησαν πρόσβαση σε
αυτά κατόπιν της δημοσίευσής τους στο διαδίκτυο.
Ο
συνδυασμός των στοιχείων, που προέρχεται από την τοπική Αιγυπτιακή
παράδοση και τον ελληνορωμαϊκό πολιτισμό έχοντας και δυναμικά
στοιχεία της Χριστιανικής θρησκείας, είναι έκδηλος σε αυτή τη
συλλογή. Ο τονισμός της διακόσμησης, η τυποποίηση της ανθρώπινης
μορφής, η έμφαση στην απεικόνιση τοπικών θεμάτων όπως τα τοπία
του Νείλου και, πάνω απ’όλα, η εκφραστική αμεσότητα των ίδιων
των σκηνών, αποτελούν χαρακτηριστικά στοιχεία της Κοπτικής τέχνης.
SΚάποια
από τα υφάσματα της συλλογής αναπαράγουν το προκείμενο ζήτημα
και τις αισθητικές τάσεις των μεγάλων καλλιτεχνικών κέντρων της
εποχής εκείνης. Αυτά τα θραυσματοπαγή αντικείμενα αποτελούν τη
μοναδική απόδειξη εμφάνισης των πολυτελών μεταξωτών ενδυμάτων
τα οποία, κατά το μεγαλύτερο μέρος, δε χάθηκαν.
Τα
μεταλλικά και τα ξυλόγλυπτα αντικείμενα αποτελούν χαρακτηριστικά
στοιχεία της Αιγυπτιακής παραγωγής. Κάποτε, κυρίως τον 5ο και
6ο αιώνα, διακινούνταν ευρέως, αποτελώντας έτσι πολύτιμες ιστορικές
ενδείξεις της καθημερινής ζωής της περιόδου. Αντικατοπτρίζουν
επίσης την πολυσύνθετη φύση της περιόδου και της προέλευσής τους.
Η Αίγυπτος, περιοχή που παρήγαγε σιτάρι και έπαιξε σημαντικό ρόλο
στις οικονομίες τόσο της Ρωμαϊκής όσο και της Βυζαντινής Αυτοκρατορίας,
αποτέλεσε σταυροδρόμι ανθρώπων και πολιτισμών.
Οι
παραπάνω συνθήκες οδήγησαν στην εμφάνιση ενός τοπικού καλλιτεχνικού
ιδιώματος, που εκφράζεται με περισσότερο σαφή τρόπο μέσα από τα
πολυάριθμα αγγεία της συλλογής, που περιλαμβάνουν λάμπες και σκεύη
διακοσμημένα με ζωομορφικές χειρολαβές και απεικονίσεις χορευτών
και θεοτήτων που είχαν τη δύναμη να προλάβουν το κακό ή την κακή
τύχη. Τα αντικείμενα αυτά αποτελούν ένδειξη της προόδου που είχε
επιτευχθεί στα σημαντικότερα καλλιτεχνικά κέντρα της εποχής, ενώ
ταυτόχρονα αντιπροσωπεύουν τα θεμέλια πάνω στα οποία αναπτύχθηκε
η Ισλαμική τέχνη στην Αίγυπτο, ακολουθώντας την Αραβική κατάκτηση
του 642 μ.Χ.
Συλλογή Κινεζικής Τέχνης
Η
συλλογή αποτελείται από τις δωρεές του Γεωργίου Ευμορφόπουλου,
ενός από τους σημαντικότερους γνώστες του Κινεζικου πολιτισμού.
Η βαθμιαία εξέλιξη της κινεζικής κεραμεικής από
τον 3ο αιώνα π.Χ. εως τον 19ο αιώνα αντιπροσωπεύεται από περισσότερα
από 1.300 αντικείμενα υψηλότατης ποιότητας, όλα από τα οποία μαρτυρούν
το μέγεθος της συμβολής της Κίνας στην πολίτιστική ιστορία της
ανθρωπότητας.
Ξεχωριστής
σημασίας είναι τα εξαίσια Νεολιθικά αγγεία που είναι διακοσμημένα
με Γεωμετρικά σχέδια, ενώ το ταφικό γλυπτό τηςν Δυναστείας των
Τανγκ (618-907 μ.Χ.) είναι ένα από τα μεγαλοπρεπέστερα δημιουργήματα
του είδους του. Η συλλογή επίσης περιλαμβάνει κομψά εναρμονισμένα
και περίτεχνα διακοσμημένα εμπορεύματα που χρονολογούνται στη
Δυναστεία των Σονγκ (960-1279), πορσελάνη των Δυναστείων των Μινγκ
και των Κινγκ (1368-1644 και 1644-1911 αντίστοιχα), φιάλες καπνού
και άλλα αντικείμενα με ημι-πολύτιμους λίθους.
Μουσείο Ισλαμικής Τέχνης
Το
Μουσείο Ισλαμικής Τέχνης αποτελεί τμήμα του Μουσείου Μπενάκη και
βρίσκεται στις οδούς Ασωμάτων 22 και Διπυλου 12 στον Κεραμεικό.
Ήταν η κατοικία του Λάμπρου Ευταξία, επίτιμου προέδρου του διοικητικού
συμβουλίου του Μουσείου Μπενάκη. Η κατοικία στην παργματικότητα
αποτελείται από δύο κτήρια, ένα με τρείς ορόφους και ένα δυόροφο.
Το
1989 ανακηρύχθηκαν διατηρητέα κτήρια και οι εργασίες ανακαίνισης
ξεκίνησαν το 1996. Το νέο μουσείο άνοιξε τον Ιούνιο του 2004.
Κατά τις εργασίες ανακαίνισης, ανακαλύφθηκαν τμήματα αρχαίου τείχους
και τάφοι στα θεμέλια του κτηρίου και έτσι τμήμα των κτηρίων διευθετήθηκε
έτσι ώστε να είναι ορατά τα νέα ευρήματα.
Το
Μουσείο Ισλαμικής Τέχνης είναι το μοναδικό μουσείο ισλαμικής τέχνης
στα Βαλκάνια. Διαθέτει πλούσια συλλογή τεχνημάτων που καλύπτουν
περίοδο δεκατριών αιώνων. Τη συλλογή αρχικά κατείχε ο ιδρυτής
του μουσείου, Αντώνης Μπενάκης, αλλά αργότερα επεκτάθηκε χάρη
σε δωρεές και αγορές. Περιλαμβάνει είδη κεραμεικής, μεταλλικά
αντικείμενα, υφάσματα, ξυλόγλυπτα, έργα από γυαλί καθώς και σφραγίδες,
όπλα και χρυσά στολίδια.
Υπάρχουν
τέσσερις εκθεσιακές περιοχές:
•
Αντικείμενα από τον 7ο εως τον 12ο αιώνα εκτίθενται στον πρώτο
όροφο
• Αντικείμενα από τον 12ο εως τον 16ο αιώνα εκτίθενται στον
δεύτερο όροφο.
• Ο τρίτος όροφος έχει μαρμάρινο ένθετο εσωτερικό που προέρχεται
από έπαυλη του 17ου αιώνα από το Κάιρο, καθώς και θησαυρούς
από το Ιράν και την Τουρκία
• Στο τέταρτο επίπεδο συναντούμε συλλογή όπλων και κοσμημάτων
από το ιράν που χρονολογούνται στην περίοδο Qajar (1796-1925)
Άλλες Δραστηριότητες
Τα
Φωτογραφικά Αρχεία του μουσείου, που ιδρύθηκαν το 1973, βρίσκονται
σε κτήριο στην Πλατεία Φιλικής Εταιρείας 15 στο Κολωνάκι, όχι
πολύ μακριά από το κύριο κτήριο του μουσείου Μπενάκη. Τα αρχεία
περιλαμβάνουν περίπου 300.000 αρνητικά και 25.000 πρωτότυπες φωτογραφίες,
χώρο μελέτης, εργαστήριο συντήρησης και σκοτεινή αίθουσα. Μεταξύ
των συλλογών συναντούμε τα αρχεία του Κωνσταντίνου και του Πέτρου
Μωραίτη, της Νέλλυ, της Βούλας Παπαϊωάννου, του Δημήτρη χαρισιάδη
και άλλων.
Τα
Νεοελληνικά Αρχιτεκτονικά Αρχεία βρίσκονται στην οδό Πειραιώς
138 και Ανδρονικου. Περιλαμβάνουν τα αρχεία σημαντικών Ελλήνων
αρχιτεκτόνων, όπως ο Ιωάννης Δεσποτόπουλος, ο Σόλων Κυδωνιάτης,
ο Δημήτρης Πικιωνης κλπ. Από το 1994, τα Ιστορικά Αρχεία του Μουσείου
Μπενάκη στεγάζονται στην Οικία του Στεφανου και της Πηνελόπης
Δέλτα στην Κηφισιά. Περιλαμβάνουν υλικό που δωρήθηκε από ιδιωτικά
ιδρύματα και ιδιώτες και θεωρούνται οι σημαντικότερες και καλύτερα
οργανωμένες πηγές για τη μελέτη της σύγχρονης ελληνικής ιστορίας,
με συλλογές που ξεκινούν λίγο πριν από την Ελληνική Επανάσταση
του 1821 και φθάνουν εως τον δεύτερο Παγκόσμιο Πόλεμο.
Τα
Ιστορικά Αρχεία του Μουσείου Μπενάκη περιλαμβάνουν τις συλλογές
του Ελευθερίου Βενιζέλου, του Γεωργίου Καραϊσκάκη και των Αναστάσιου
και Ανδρέα Λόντου. Στα προηγούμενα προστίθενται τα αρχεία της
Εθνικής Αντίστασης κατά τη διάρκεια του Δευτέρου Παγκοσμίου Πολέμου
και αυτά που ανήκουν σε Έλληνες συνθέτες (Νικόλαος μαντζαρος,
Νικόλαος Σκαλκότας, Γιάννης Παπαϊωάννου), ποιητές και συγγραφείς
(Διονύσιος Σολωμός, Κωνσταντίνος Καβάφης, Γρηγόριος Ξενόπουλος
και Άγγελος Σικελιανός).
Η
Οικογένεια Μπενάκη
Η
οικογένεια Μπενάκη ήταν μία από τις διαπρεπέστερες οικογένειες
της Πελοποννήσου πρίν από την Ελληνική Επανάσταση. Διατήρησαν
τον πλούτο και την κοινωνική τους θέση μετά τον πόλεμο
και συνέβαλλαν τα μέγιστα στην πολιτιστική και πολιτική
ζωή της Ελλάδας.
Ο
Εμμανουήλ Μπενάκης γεννήθηκε στη Σύρο το 1843. Εργάστηκε
ως έμπορος βαμβακιού στην Αλεξάνδρεια. Έπειτα ασχολήθηκε
με την πολιτική το 1910, εκλέχθηκε μέλος της Ελληνικής
Βουλής και αργότερα διατέλεσε υπουργός και δήμαρχος της
Αθήνας. Ήταν υποστηρικτής του Βενιζέλου και αργότελα φυλακίστηκε
και εξορίστηκε λόγω των πολιτικών του
πεποιθήσεων. Απεβίωσε το 1929.
Ο
Εμμανουήλ Μπενάκης και η σύζυγός του, Βιργινία Χορεμη,
είχαν πέντε παιδιά, δύο από τα οποία, ο Αντώνης και η
Πηνελόπη, έπαιξαν σημαντικό ρόλο στην πολιτιστική ζωή
της χώρας. Ο Αντώνης Μπενάκης γεννήθηκε στην Αλεξάνδρεια
το 1873 και ήρθε στην Αθήνα το 1926. Από νεαρή ηλικία
έδειξε ενδιαφέρον στη συλλογή αντικειμένων. Διατηρούσε
φιλικές σχέσεις με διαπρεπείς λογιους της εποχής του,
τους οποίους συμβουλευόταν πριν αναπτύξει τις συλλογές
του.
Ίδρυσε
το Μουσείο το 1929, δίνοντάς του το όνομα της οικογένειάς
του, και το διήυθυνε μέχρι τον θάνατό του το 1954.Η αδερφή
του, Πηνελόπη, ήταν μία από τις σημαντικότερες Ελληνίδες
συγγραφείς, γράφοντας κυρίως παιδικά βιβλία πάνω σε πατριωτικά-εθνικά
θέματα. Ήταν παντρεμμένη με τον επιχειρηματία Στέφανο
Δέλτα. Μεταξύ των γνωστότερων έργων της είναι η “Ιστορία
Δίχως Όνομα”, ”Τα Μυστικά του Βάλτου” και ”Ο Τρελαντώνης”
(εμπνευσμένο από τον αδελφό της, Αντώνη Μπενάκη). Την
ημέρα που τα γερμανικά στρατεύματα εισέβαλλαν στην Αθήνα,
η Πηνελόπη Δέλτα αφαίρεσε τη ζωή της, μη μπορώντας να
αντέξει την εθνική ταπείνωση.
|
Μουσείο
Μπενάκη
Ώρες λειτουργίας και τιμή εισιτηρίου
1, Οδός Κουμπαρη & Λεωφόρος Βασιλίσσης Σοφίας
Σύνταγμα
- Ευαγγελισμός
Μουσείο
Μπενάκη – Παράρτημα Οδού Πειραιώς
138, Οδός Πειραιώς & Ανδρόνικου
Θησείο
Μουσείο
Μπενάκη – Μουσείο Ισλαμικής Τέχνης
12, Οδός Διπυλου & 22, Ασωμάτων - Κεραμεικός
Θησείο
Πινακοθήκη
Ν. Χατζηκυριάκου-Γκίκα
1, Οδός Κουμπαρη & Λεωφόρος Βασιλίσσης Σοφίας
Σύνταγμα
- Ευαγγελισμός
Μουσείο
Μπενάκη - Φωτογραφικά Αρχεία
15, Filikis Eterias Square
Σύνταγμα
- Ευαγγελισμός
Μουσείο
Μπενάκη - Ιστορικά Αρχεία
36,
Οδός Εμ. Μπενάκη & Στ. Δέλτα - Κηφισιά
Ομόνοια
Μουσείο
Μπενάκη - Νεοελληνικά Αρχιτεκτονικά Αρχεία
138, Οδός Πειραιώς & Ανδρόνικου
Θησείο
Μουσείο
Μπενάκη - Studio Γιάννη Παππά
Οδός Ανακρέοντος 38, Ζωγράφου
Ακρόπολη
Δείτε το Ελληνικό
γλωσσάρι για επεξήγηση τυπικών λέξεων.
|