GESCHIEDENIS VAN ATHENE

De Frankische bezetting van Athene

Boniface van Monsserat stond Athene en Megara af aan Othon de La Roche van Bourgondië die ook al Thebe in zijn bezit had. Otto (Dominus Arthenarum, Heer van Athene), deelde zijn gebied op in navolging van het westerse middeleeuwse model. Zijn neef en opvolger, Guy I, kreeg de titel hertog van Koning Louis IX waarop het gebied van Athene en Boeotia officieel een hertogdom genoemd werd.

Vanaf het begin zetelde een Latijnse bisschop in de stad. Hij werd door de Orthodoxe priesters erkend na de zelfballingschap van Michael Choniates naar Kea en Euboea. De zetel van het nieuwe politieke en kerkelijke gezag was de Akropolis die versterkt werd met vestigingsmuren waardoor ze de vorm van een middeleeuws kasteel aannam. Een hoge toren, later gekend als het Frankische fort, werd aan de zuidkant van de Propylaea gebouwd. De toren bestond tot 1875.

Het residentiële gebied was echter beperkt tot het gebied binnen de Late Romeinse Muur. In de eerste helft van de 13de eeuw werd een omwalling gebouwd, de Rizokastro. Op de Akropolis werd de Propylaea omgevormd tot woning voor de Hertog, de Erechteion in een woning voor de Bisschop en de Panagia Athiniotissa kerk tot een Katholieke kerk.

Athene genoot van vrede onder Otto de La Roche. De Venetianen en de Genoesen, die zich permanent in de stad gevestigd hadden, droegen bij tot de groei van de handel en de industrie en vooral in de zijde-industrie waarvan het centrum in Thebe lag. Onder Guy I werden munten uitgegeven door de munt van Glarenza. Dit was de enige munt die ooit in het hertogdom gemaakt werd. De kunstwerken van de Atheense werkplaatsen uit die tijd, die de westerse invloed hadden overgenomen, waren zonder meer belangrijk.

Aan de heerschappij van de Bourgondische Hertogen kwam een einde na 1311 met de inval van de stad door de Ridders van de Catalaanse Compagnie. Na de inname boden de Catalanen de heerschappij eerst aan het Koninkrijk Sicilië aan en dan aan het Koninkrijk Aragon. De koningen van Aragon gingen met het voorstel akkoord en stuurden een vicaris naar de stad. Thebes werd de zetel van het hertogdom, Catalaans werd de officiële taal en de wetgeving van Barcelona werd ingevoerd. De Atheners hadden geen recht op eigendom en het enige beroep dat ze mochten uitoefenen was dat van notaris.

De Catalaanse heerschappij, die beschouwd wordt als een sombere bladzijde in de geschiedenis van Athene, eindigde met de inname van de Akropolis door de Florentijn Neio Acciaiuoli. De Acciaiuoli behielden de macht, kort onderbroken door de Venetianen (1395-1403), tot de uiteindelijke overgave van de stad aan de Osmanen in 1458. Hieraan voorafgaand hadden de Osmanen de stad al tevergeefs aangevallen onder Bayezid in 1397.

De Acciaiuoli maakten van Athene de hoofdstad van het hertogdom en hielden zich bezig met infrastructuur- en verfraaingswerken. Ze lieten de haven van Piraeus (Port Leone) herstellen, ze bouwden wegen en herstelden kerken. De Propylaea werd een prachtig paleis en de kerk van de Heilige Maagd Maria (Santa Maria de Setines) op de Akropolis werd gerenoveerd. Handel en nijverheid werden verbeterd, Grieks werd opnieuw de officiële taal en de Orthodoxe bisschop werd in ere hersteld.

Onder deze omstandigheden slaagden bepaalde lokale families erin, de meest eminente zijnde de Chalkokondylis familie, zich te onderscheiden en welvaart te vergaren. Op hetzelfde ogenblik, werd welstand verbonden aan de nederzettingen van de Arvanites, Albanees sprekende bevolking, in de wijde regio rond Attica en Boeotia.

De interesse van de Florentijnen was duidelijk verbonden met de humanistische beweging die in Italiaanse steden begon op te komen met als fundament het herontdekken van de oude literatuur waarvan de wieg in Athene stond. Als gevolg van deze interesse brachten westerse reizigers als Cyriacus van Ancona (1436 en 1444) tijdelijke bezoeken aan de stad om er een binding te zoeken met haar glorierijk verleden. De Osmaanse veroveringen in 1456, die afgesloten werden met de val van de Akropolis in 1458, onderbraken deze stroming. Opnieuw stond Athene voor een nieuw hoofdstuk in haar geschiedenis.