De Akropolis
Zuidkant

De zuidelijke helling van de Akropolis speelde een belangrijke rol in het kunstzinnige, geestelijke en godsdienstige leven van het antieke Athene. Er werden belangrijke openbare gebouwen opgericht in dit gebied: het Odeion van Pericles, het heiligdom en theater van Dionysos, de koormonumenten, het Asklepeion, de stoa van Eumenes en het Odeion van Herodus Atticus.

De zuidkant – vroeger

“Onze stad, in overeenstemming met de wil van Zeus en de gedachten van de serene, onsterfelijke goden, zal nooit verwoest worden omdat haar beschermster, de oh zo grootmoedige dochter van zulk een vader, Pallas Athena, er haar handen over houdt.”

De licht- en klankshow

Indien je in Athene geweest zou zijn tussen april en oktober, en voor de meeste bezoekers is dat zo, dan had je gelukkig een van de zomer licht- en klankshows op de Akropolis kunnen zien.

Honderden lichten werden elke avond op de rots en het Parthenon gericht. Bij het licht- en klankspel, zou je een Engelstalige commentaar gekregen hebben die de gebeurtenisrijke geschiedenis van Athene zou uitgelegd hebben. Ook al is de Akropolis altijd al indrukwekkend, toch zou dit een unieke gelegenheid geweest zijn omdat het zo spectaculair was. De beste plaats om de show te zien was op de Pnyx heuvel.

Dit prachtige schouwspel gaat sinds 2000 niet meer door. Sommige bronnen stellen dat het licht het marmer van de monumenten op de Akropolis beschadigde maar dit werd nooit officiëel bevestigd.

Kranen op de Akropolis

De conservatietussenkomsten, die vanaf 1975 op de Akropolis plaatsvonden, werden opgedrongen door problemen die het gevolg waren van een aantal slechte restauraties alsook door branden, oorlogsvernieling, plundering en aardbevingen. Zij resulteerden in het scheuren en afbrokkelen van het marmer wat leidde tot instabiliteit van sommige delen van het monument en het gevaar van instorting. Luchtvervuiling maakte het noodzakelijk dat de gebeeldhouwde versieringen van de monumenten genomen werden om ze in de Akropolis museum veilig tentoon te stellen.

Op dit ogenblik zijn projecten voor het behoud van de rots van de Akropolis, de restauratie van het Erechteion, de zuidelijke muur van de proylaia en de oostelijke voorkant van het Parthenon, afgerond. De restauratie van de zuidelijke omringende muur van de Akropolis, het Parthenon (pronaos, opisthonaos, noordelijke façade, zuidelijke muur van de cella), de propylaia (bovenbouw van het centrale gebouw), de tempel van Athena Nike, evenals het grondoppervlak van deze monumenten, het Erechteion en de westelijke fries van het Parthenon, wordt momenteel uitgevoerd.

Ingrijpen in de unieke monumenten van de klassieke oudheid, brengt een grote verantwoordelijkheid met zich mee waarbij specialisten, wetenschappers en technisch personeel betrokken worden. Bijkomend aan het wetenschappelijk onderzoek, zijn inspanningen op lange termijn noodzakelijk op het vlak van gespecialiseerde kennis, ervaring, onverminderde aandacht bij de technische ingrepen, het conserveren, restaureren en presenteren van de monumenten voor toekomstige generaties.

Het conserveren en restaureren van de monumenten op de Atheense Akropolis wordt uitgevoerd door de Akropolis Restauratiedienst onder toezicht en wetenschappelijke begeleiding van het Comité voor het behoud van de Akropolis Monumenten in samenwerking met het 1e Ephoraat van Prehistorische en Klassieke Antiquiteiten. Het project wordt gezamenlijk gefinancierd door de Europese Unie en de Griekse staat.

Het zal nog jaren duren voor de werken beëindigd zijn maar vanaf dat ogenblik zullen de Akropolis en al zijn klassieke wonderen in hun volle glorie te bewonderen zijn voor de huidige en vele toekomstige generaties.

De Akropolis – vroeger

De Akropolis en zijn hellingen hadden vroegen veel meer gebouwen en tempels dan nu nog te zien zijn. Van deze gebouwen en tempels blijven enkel nog de fundamenten over.

De tempel van Rome en van Augustus is een gebouw dat dateert uit de eerste eeuw VC. Het bestaat uit een cirkelvormige kolommengalerij met negen Ionische kolommen. Het heiligdom van Pandion, de zoon van Erectheus, is een openluchtheiligdom uit de 5e eeuw VC.

Natuurlijk kon een heiligdom van Zeus, de eerste onder de goden, niet afwezig blijven op de heilige rots. Aangezien Zeus de god van de lucht is en hij vereenzelvigd wordt met de bergtoppen, werd hij vereerd op het hoogste punt van de Akropolis.

Tussen het Erechteion en het Parthenon vind je de grondvesten van de archaische tempel van Athena (570-560 VC). De tempel werd gebouwd in opdracht van Peisistratos en hij wordt in verband gebracht met de reorganisatie van de Panatheense spelen van 566 VC. In 480 VC werd de tempel door de Perzen beschadigd. Later werd hij deels hersteld en vanaf 454 VC werd de schat van Delos in zijn cella bewaard. Ten oosten van deze tempel stond het altaar van Athena Polias en van Erechteus. Hier vonden de offergaven gedurende de Panatheense spelen plaats.

De Arrephoroi verbleven in het kleine Arreporio. Arrephoroi waren jonge Atheense meisjes die deelnamen aan geheimzinnige ceremonies. De meisjes brachten, zogenaamde, ‘heilige voorwerpen’ naar het heiligdom van Aphrodite. Dit waren broden in de vorm van penissen en slangen. Deze rites hadden waarschijnlijk te maken met de vruchtbaarheid van de natuur.

Vroeger waren er veel votief geschenken op de Akropolis. Deze kunstwerken waren meestal beelden die bijdroegen tot de pracht van de heilige plaats. Enkel de beelden die door de Atheners voor de inval van de Perzen in grotten dicht bij de Akropolis verborgen werden, bestaan nog.

Theater van Dionysos

Daar waar de Akropolis het godsdienstige centrum was, bevond het intellectuele centrum van Athene zich sinds de 6e eeuw VC op de hellingen van de Akropolis. Een heiligdom van Dionysos Eleutherios werd gebouwd toen Peisistratos de verering van Dionysos naar Athene bracht. In de kleine tempel stond een houten beeld van de god. In de 4de eeuw werd een galerij gebouwd alsook een nieuwe tempel met het gouden en ivoren beeld van Dionyssos.

Ten noorden van het heiligdom liet Peisistratos een cirkelvormige ruimte bouwen voor de dansen ter ere van Dionysos. Deze ruimte werd later gebruikt voor de bouw van het Theater van Dionysos, oorspronkelijk gemaakt in hout maar later vervangen door stenen zitplaatsen en er werd eveneens een podium aan toegevoegd. Het theater werd tot twee maal toe vernield en heropgebouwd, in 86 VC door Sulla en opnieuw in 267 AD door de Heruliërs.

Onlangs werden delen van het podium en de muur van de oostelijke parodos van het Theater van Dionysos gerestaureerd. Een parados was een van de twee gangen langs waar het koor en de acteurs het podium op kwamen.

Het Theater van Dionysos was het allereerste in de wereld. Het was eveneens de plaats waar de werken van beroemde klassieke dramaschrijvers werden opgevoerd.

De geboorte van het theater Drama werd geboren uit de Dionysios rituelen en in het bijzonder uit de dithyramb, een lied begeleid door een fluit en dansen of mime. Omdat drama bij de vieringen ter ere van Dionysos altijd aanwezig was, behield het de dithyramb zijn godsdienstige karakter. In satirisch drama beelden de dansers saters, de metgezellen van de goden, uit. Volgens de overlevering heeft Thespis, een dichter van de wijk Icarios (de huidige buitenwijk Dionysos), rond het midden van de 6e eeuw VC en onder de tirannie van Peisistratos, een nieuwe functie toegevoegd aan de traditionele dithyramb die gezongen werd door het koor. Hij voegde verzen in een verschillend ritme en zonder melodie toe waarmee de acteur antwoordde op de woorden van het koor. Daarom wordt Thespis beschouwd als de vader van de tragedie en van het theater in het algemeen. Op hetzelfde ogenblik wijdde Peisistratos de Grote Dionysia (Dionysia in de stad) in; een belangrijke godsdienstige viering ter ere van Dionysos die op het einde van maart (in de Attica maand Elaphebolion) plaats vond en die eerst vijf en later zes dagen duurde. Drie, later vier, dagen daarvan waren gewijd aan theatervoorstellingen die door gingen in het Theater van Dionysos, op de zuidelijke helling van de Akropolis. Er werden ook voorstellingen gegeven tijdens een andere belangrijke viering, de Lenaia. Drie dichters namen deel aan de finale van de wedstrijd, elke met drie tragedies en een satirisch drama. Het ontstaan en de ontwikkeling van dramatische dichtkunst is een product van de Atheense democratie. Tragische thema’s werden overgenomen uit de mythologie en, door ze verder uit te werken, drukte de dichter zijn Atheense problemen en bezorgdheid met betrekking tot de organisatie van het sociale en politieke leven in de stad uit. Komedie daarentegen, haalde haar inspiratie uit het alledaagse leven en de sociale werkelijkheid. Menselijk bijgeloof en falen alsook politieke en sociale gebeurtenissen vormden het mythische hart van de komedie. Het dramatheater bereikte een hoogtepunt in de 5e eeuw VC met de drie dichters Aeschylus, Sophocles, Euripides en de komedieschrijver Aristophanes. Aan het einde van de 4e eeuw VC veranderde Menander (342-291 VC) komedie aanzienlijk door “nieuwe komedie’ in te voeren met thema’s uit het alledaagse leven.

Openingsuren en toegang

Theater van Dionysos – vroeger

De opgravingen aan het heiligdom van Dionysos begonnen in 1838 door de Griekse Archeologische Vereniging en ze duurden ongeveer een eeuw. De opgravingen brachten het grootste deel van het heiligdom aan het licht inclusief de twee tempels van Dionysos.

De opgravingen aan het Odeion van Perikles werden bijna zestig jaar geleden uitgevoerd. Ze maakten een groot gebouw met veel kolommen zichtbaar. Bij deze opgravingen, uitgevoerd door Kastriotes (1914-1927) en Orlandos (1928-1931), kwamen de noordzijde van het gebouw en vijf basissen van kolommen in de noordoostelijke hoek aan het licht.

De opgravingen aan het Asklepieion werden door de Griekse Archeologische Dienst onder de leiding van St. Koumanoudis in 1875-76 uitgevoerd waarbij de vroeg christelijke basilica’s en de resten van de meest belangrijke gebouwen van het heiligdom werden ontdekt.

1. Orchestra	5. Kerkides	9. Boven cavea	13. Parodoi
2. Cavea	6. Trappen	10. Proskenion
3. Scene	7. Diazoma (gang)	11. Logeion
4. Prohedria	8. Onder cavea	12. Paraskenia

De stoa van Eumenes

Met een lengte van 162 meter (150 Yards) is deze stoa het grootste bouwwerk langs de zuidelijke helling van de Acropolis. In tegenstelling tot vroeger, gaat de stoa vandaag langs de westkant van het Theater van Dionysus tot het Odeion van Herodus Atticus.

De stoa werd gebouwd door Eumenes II (197-159 BC), een machtige koning van Pergamum. Zijn ontwerp leek sterk op de stoa van Attalus die door een andere koning van Pergamum gebouwd werd. Net als deze van Attalus is het een dubbel brede stoa met twee verdiepingen. Bovenop de steunmuur was een peripatos (wandelweg) die rond de voet van de heuvel loopt.

De stoa van Eumenes werd gebouwd met opgestapelde poros stenen evenals met marmer van de Hymittus en de Pergamen berg.

Het Odeion van Herodus Attikus (Herodeion)

De galerij van Eumenus verbond het theater van Dionysus met het Odeion van Herodus Atiikus. Dit was het derde odeion dat in Athene gebouwd werd (160-157 AD) na het Odeion van Perikles en dat van Agrippa. Het werd gebouwd door Herodus ter herinnering aan zijn vrouw Regilla die in 160 AD overleed.

Het Odeion van Herodus Attikus, ook gekend als het Herodeion, is gebouwd als een half cirkelvormig theater met een straal van 38 meter en met ongeveer 5.000 zitplaatsen. De voorgevel, 28 meter hoog, met een dikte van 2,80 meter, was monumentaal. De muur van het podium was overvloedig versierd met architecturale marmeren elementen. De zitplaatsen voor het publiek waren ook uit marmer en de voorzijde van het, drie verdiepingen, podium was rijkelijk versierd met kolommen en niches. Het dak moet van cederhout geweest zijn.

Gedurende de inval van de Heruliërs, die het merendeel van de monumenten in de stad verwoestten, werd het Odeion in 267 AD vernield.

Herodes Atticus Herodes Atticus (VC 101/3-177) was een politicus, een filosoof, een denker en een van de grootste weldoeners van Athene. Zijn verwezenlijkingen omvatten het Odeon van Athene, de conservatie van de stadions van Athene en Olympia, de bouw van de fontein van Regilla in Olympia en de restauratie van het Odeon van Korinthië.

Openingsuren en toegang

Het Herodeion – vroeger

Het culturele boegbeeld van Athene is het Hellenic Festival (Athens Festival) dat, in twee delen, elke zomer sinds 1955 doorgaat in het prachtige 2000 jaar oude Odeion van Herodus Atticus.

Het oude theater met verdiepingen nestelt zich aan de voet van de Akropolis en gedurende de zomer en de herfst kan je er de klanken horen van symfonische orkesten, klassiek drama en dans- en operavoorstellingen. Het uitgebreide en zeer gevarieerde programma met internationale en Griekse artiesten, is te verkrijgen in het festivalkantoor van Athene in de Stadiou straat of je kan het bekijken op onze Nachtleven en Vermaak pagina.

Het zomergedeelte van het festival gaat van juni tot juli waarbij de voorstellingen om 21:00 uur beginnen. Het programma in de herfst loopt van augustus tot september en de voorstellingen starten dan om 20:30.

1. Orchestra	5. Kerkides	9. Boven cavea	13. Trappen
2. Cavea	6. Trappen	10. Proskenion	14. Stoa
3. Scene	7. Diazoma (gang)	11. Logeion
4. Prohedria	8. Onder cavea	12. Vestibule