Technopolis
Geschiedenis
van Gazi
De Atheense fabriek van de Franse Gasmaatschappij werd opgericht
in 1857, rond de tijd dat de industriële revolutie zich begon
door te zetten in de nieuw opgerichte Griekse staat die amper
30 jaar oud was.
Een
decreet gaf Fragiskos Feraldis het recht om een gasmaatschappij
voor de verlichting van de stad op te richten en uit te bouwen.
De gekozen site lag aan de hoofdweg naar Piraeus. In de plannen
opgemaakt door Kleanthes en Schaubert in 1833 (het originele stadsplan)
werd op de site het Kekrops Plein voorzien terwijl op het plan
dat von Kletze in 1834 opmaakte, er de Koninklijke Paleizen voorzien
werden. Latere ontwikkelingen in het ruime gebied rond de gasfabriek,
zorgden ervoor dat de Pireos Straat een van de belangrijkste industriële
gebieden van de hoofdstad werd.
De
bouw en het gebruik van de fabriek gebeurde in vier fases:
-
1862-1887: de eerste gebouwen werden opgetrokken (gaskamers voor
opslag, schoorstenen, een schoonmaakkamer, wateropslag, magazijnen
en de residentie van de directeur) en machines, zoals de distilleerovens,
kregen hun plaats.
-
1887-1920: de vraag naar gas steeg. Afgezien van de straatverlichting
werden woningen en industrieën aan de gasgebruikers toegevoegd.
Op hetzelfde moment breidde de fabriek, in het vooruitzicht van
de Olympische Spelen van 1896, uit. Een nieuwe schoorsteen werd
gebouwd en een aantal ovens, twee gaskamers alsook een gebouw
dat door de werklui gebruikt werd (kamers met kasten, baden, een
kapper enz.) werden toegevoegd wat de plaats zijn huidige vorm
gaf.
-
1920-1952: Om de kwaliteit van het gas te verhogen werd Duitse
technologie toegepast, een nieuwe productie-eenheid werd toegevoegd
en een derde schoorsteen werd opgetrokken. Tegelijk werd baanbrekende
technologie voor de productie van water-gas ingevoerd. Toen het
contract met de Franse maatschappij afliep werd de fabriek overgedragen
(1937) aan de gemeente Athene en veranderde de naam in Openbare
Gasonderneming van Athene.
-
1952-1984: Ondanks de heropbouw van de stad in de jaren ’60,
werd de fabriek steeds minder gebruikt omdat gas als een verouderde
energiebron beschouwd werd. In 1983 eindigde de gasproductie uit
steenkool en werd het net aangesloten op de Griekse Raffinaderij
van Aspropigos. Een jaar later werd de werking van de fabriek
volledig stilgelegd, deels omwille van de verontreiniging die
met de productie gepaard ging maar hoofdzakelijk omwille van de
locatie in het centrum van Athene, dicht bij de Akropolis.
Vandaag
is het Gazi terrein een levend museum van industriële archeologie
en architectuur evenals een inspiratiebron voor verschillende
vormen van wetenschap en kunst.
|