GESCHIEDENIS VAN ATHENE

Athene in de Prehistorie

De geschiedenis van Athene begon vele eeuwen voor de culturele wonderen van de Klassieke periode. Het bestaan van georganiseerd leven en belangrijke verwezenlijkingen in de prehistorie wordt bewezen door tal van archeologische vondsten. Omwille van intensieve bouwwerken doorheen de eeuwen op de plaatsen waar de vondsten van de eerste nederzettingen gedaan werden, meer bepaald de Akropolis, de Oude Agora en het Olympeion (Tempel van Zeus), gingen de meeste bewijzen die een duidelijk beeld van de prehistorie van Athene zouden gegeven hebben, voor altijd verloren.

De reconstructie van de vroegste tijden van Athene is gebaseerd op de resultaten van opgravingen die voornamelijk graven en draagbare vondsten aan het licht brachten. De vroegste nederzetting, rond de Akropolis, dateren van de laatste Neolithische periode (4500-4000 VC). Uit de schaarse vondsten blijkt dat de Neolithische bewoners van Athene contact hadden met de kuststreek van de Saronische Golf, Aegina en Kea waar belangrijke nederzettingen ontdekt werden.

De nederzettingen rond de Akropolis zetten zich verder tijdens de Bronstijd (3200-1100 VC) en verspreidden zich over een groter gebied. In de vroege Bronstijd begon men het Kerameikos gebied te gebruiken voor het begraven van doden en in de Oude Agora werden sporen gevonden van een weg die westwaarts leidde. Er waren contacten met de bloeiende cultuur van de Cycladen en met belangrijke kustnederzettingen als waar het hedendaagse Agios Kosmas gelegen is.

Tijdens het midden van de Bronstijd of de Myceense periode waren de Atheners zeer laat in het overnemen van de organisatie en de gewoonten van de Myceners maar uiteindelijk, vanaf 1500 VC, namen ze het Myceense karakter over.

In Ilissos ontstond een nieuwe nederzetting met een kerkhof maar de grootste ontwikkeling van nederzettingen deed zich tussen 1400 en 1300 VC vooral ten zuiden van de Akropolis voor . Het ontstaan van grote kerkhoven in de Oude Agora, op de Heuvel van de Nimfen (Pnyx Heuvel) en op de Areios Pagos, waar de rijkste begraafplaatsen gevonden werden, geven de welvaart en de groei van de bevolking aan.

Het bestaan van verschillende begraafplaatsen geeft aan dat de inwoners mogelijke verdeeld waren in verschillende onafhankelijke groepen, “kata komas”, een gegeven dat overeenkomt met oude bronnen en met de naam van de stad, Athinai, in het meervoud.

De vroege 13de eeuw VC is het begin van de belangrijkste ontwikkelingsperiode van Athene. De Akropolis was toen het paleis alsook het administratieve, militaire en culturele centrum. Een paar resten van het Myceense paleis werden gevonden op de plaats waar later het Erechteion en de eerste Tempel van Athena zouden gebouwd worden.

Later versterkten de Atheners de rots rondom met een kolossale muur waarin ingangen gemaakt waren. De coördinatie en de planning van de werken geven aan dat er een sterk gezag aan de macht was. De Atheners zagen de Myceense hegemonie als de overheersing van Thesus aan wie het synoecisme van Athene werd toegeschreven. Synoecisme was de samensmelting van dorpen en kleine steden in het oude Hellas tot een groter politiek geheel als een stad. Deze evolutie was de basis van het ontstaan en de ontwikkeling van democratie in het oude Griekenland. Het woord betekent “samenwonen” of “verenigen in een hoofdstad”.

In het begin van de 12de eeuw kwam een einde aan de welvaart van de laatste Myceense periode evenals aan deze van de rest van de Myceense wereld. Het bevolkingsaantal in de stad verminderde en de inwoners verspreidden zich maar Athene was nooit een verlaten stad.