GESCHIEDENIS
VAN ATHENE
De
Griekse militaire junta
(Regime van de kolonels)
Het Cyprus debacle en val van de Junta
1955-1959: EOKA campagne en de oprichting van de TMT
In januari 1955 richtte Grivas de Nationale Organisatie van Cypriotische
Strijders op (Ethniki Organosis Kyprion Agoniston – EOKA).
Drie maanden later startte EOKA een campagne tegen de Britse overheersing
door middel van een aantal goed gecoördineerde aanvallen
op de politie, het leger en andere regeringsinstallaties in Nicosia,
Famagusta, Larnaca en Limassol. Dit resulteerde in de dood van
meer dan 100 Britse soldaten en personeel alsook van Griekse Cyprioten
die van collaboratie verdacht werden.
In
1957 werd de Turkse Weerstandorganisatie (Türk Mukavemet
Teskilati – TMT) opgericht om tegen EOKA te vechten. Als
antwoord op de groeiende vraag naar enosis waren een aantal Turks
Cyprioten ervan overtuigd dat de enige manier om de belangen en
de identiteit van de Turks Cypriotische bevolking te beschermen
in het geval van enosis, was door het opdelen van het eiland in
een Griekse en een Turkse sector. Deze politiek is gekend onder
taksim (“verdeling” in het Turks).
 Het
eiland stond nu op de rand van de burgeroorlog. In december 1958
bespraken afgevaardigden van Griekenland en Turkije het idee van
een onafhankelijk Cyprus zonder enosis of taksim. Navolgende gesprekken
neigden naar een akkoord over onafhankelijkheid waarbij de fundamenten
gelegd werden voor de Republiek Cyprus. De afgevaardigden van
Griekenland en Turkije kregen in Londen het gezelschap van Griekse
Cyprioten, Turks Cyprioten (geleid door Dr. Fazil Kucuk) en van
de Britten.
De
Zurich-Londen akkoorden die de basis vormden voor de Cypriotische
grondwet van 1960 werden aangevuld met drie verdragen: het Oprichtingsverdrag,
het Waarborgverdrag en het Bondgenotenverdrag. De Grieks Cyprioten,
vooral de leden van organisaties als de EOKA, waren teleurgesteld
omdat enosis niet uitgevoerd werd. De Turkse Cyprioten namen de
akkoorden echter aan en lieten hun taksim eis vallen.
Volgens
het Oprichtingsverdrag behield Groot-Brittannië de soevereiniteit
over 256 km² die het gebied van de Dhekelia Soevereine Basis,
ten noordwesten van Larnaca, en het gebied van de Akrotiri Soevereine
Basis, ten zuidwesten van Limassol, besloegen. Op 16 augustus
1960 werd Cyprus onafhankelijk. 
|
