Byzantijnse
en Christelijke Museum
Het Byzantijns en Christelijk Museum in Athene werd in 1914 opgericht.
Oorspronkelijk was het ondergebracht in het parterre van de Academie
van Athene. In 1930 werd het definitief overgebracht naar de Ilissia
villa, de winterresidentie van de Hertogin van Piacenza, in het
gebied tussen de Vasillissis Sofias en de Vassileos Konstantinou
Lanen.
De
villa werd in 1848 afgewerkt door architect Stamatis Kleanthis.
De hoofdingang bevond zich recht tegenover de Ilissos Rivier die
toen nog te zien was. Onder de leiding van Professor Georgios
Gotirou vormde Aristotelis Zachos het interieur om tot een museum.
In 1993 werd het gebouw uitgebreid naar drie ondergrondse niveaus
waarbij gebruikt gemaakt werd van de hellende grond om meer ruimte
vrij te maken voor de tentoongestelde voorwerpen.
De
huidige villa is gelijkaardig als haar voorganger. De hoofdingang
is nog steeds aan de Vasilissis Sofias Laan met vooraan een gebouw
met een boogportaal met boven de boog de inscriptie “ILISSIA”.
Het gebouw werd oorspronkelijk gebruikt voor het onderbrengen
van huispersoneel. Nu is het de thuishaven van de kantoren, bibliotheek
en onderzoekafdeling van het Byzantijnse Museum. Bezoekers die
door het portaal lopen, komen op een rechthoekige binnenplaats
die afgelijnd wordt door de zijgebouwen van de villa. In het centrum
van deze binnenplaats staat een marmeren fontein en een Vroeg
Christelijke mozaïek. De muren rond de binnenplaats hebben
bouwelementen van verschillende kerken.
Het
hoofdgebouw, een van de meer belangrijke monumenten in Athene,
bestaat uit twee etages en een kelder. De noordkant, die minder
zwaar lijkt dankzij een arcade met pilaren, wordt omkaderd door
twee torens met trappenhallen. De smalle half-reliëf panelen
tegen het gebouw, geven de gescheiden etages aan. De buitenmuren
zijn met marmer bedekt. In het algemeen lijkt het gebouw meer
op een Toscaanse Renaissance villa met klassieke elementen (dominante
horizontale lijnen en lage omsloten torens) maar ook romantisch
(boogkoepels en vooruitstekende daken).
Als
de nieuwe uitbreiding klaar, is zullen alle 15.000 voorwerpen
uit de collectie gemakkelijk tentoongesteld kunnen worden en zal
het gebouw deel uitmaken van een groter archeologisch park dat
het Lyceum van Aristoteles en een openlucht amfitheater zal omvatten.
De
grote collectie van het Byzantijnse Museum documenteert de kunstontwikkeling
van het Vroeg Christelijke tijdperk tot de postbyzantijnse jaren
(4de tot 19de eeuw). De verzamelingen omvatten beeldhouwwerken,
schilderijen en kleine ornamenten uit Griekenland en andere delen
van het Byzantijnse Rijk als Kleine Azië, de Zwarte Zee,
Oost-Tracië, Koptisch Egypte en de Donau Prinsdommen, die
min of meer, het gebied van het huidige Roemenië uitmaakten.
De
verzamelingen omvatten ongeveer 3.500 iconen, meer dan welk ander
museum in de wereld ook. De iconen, uit verschillende streken
van de Byzantijnse wereld, bestrijken de 1.000 jaar geschiedenis
van het rijk alsook de postbyzantijnse periode. Tussen de vroegste
zijn er de Maagd Maria als Glykofilous (de Maagd Maria die Jezus
met affectie kust) uit de 12de eeuw, Noord-Griekenland, Odegetria
(de leidende Madonna) uit de 13de eeuw, Cyprus. Ook gekend onder
andere namen is de Episkepsis (Het Bezoek), een mozaïek uit
Triglia in Bithynia, Klein Azië en de Akatamachetos (de onverslagene)
uit de 14de eeuw.
Belangrijk
is ook een 13de-eeuwse icoon met twee afbeeldingen van Sint Joris,
eentje aan elke kant, waarbij de ene afbeelding geschilderd is
en de ander in houtsnijwerk. Het toont beelden uit het leven van
de heilige. Tussen de vele postbyzantijnse iconen (15de tot 19de
eeuw) zitten een aantal zeldzame gesigneerde werken van beroemde
schilders uit Kreta als Angelos, Andreas Ritzos en Michaël
Damaskenos.
Het
grootste deel van de collectie van het Byzantijnse Museum bestaat
uit ongeveer 4.000 kerkelijke en seculair voorweren en ornamenten.
De belangrijkste ervan zijn olielampen uit Attica, Corinthië,
Klein Azië en Noord-Afrika, die versierd zijn met afbeeldingen
van Romeinse en Christelijke gewoonten, daterend van de 3de tot
de 6de eeuw.
Er
zijn ook kleine ceramische ampullen met heilige olie, gekend als
eulogies (zegeningen) die door de pelgrims meegebracht werden
uit de kerk van Sint-Menas nabij Alexandria. De collectie omvat
rijk versierde kruisen, relikwiehouders gemaakt van heilig hout,
postbyzantijnse godsdienstige voorwerpen, zeldzame 24-karaat gouden
munten van het Byzantijnse Rijk (de Avgeris verzameling), juwelen
van de 2de tot de 7de eeuw en de Schat van Miltilini (Lesvos)
die bij toeval ontdekt werd tijdens opgravingen voorafgaand aan
de bouw van de luchthaven. Deze schat omvat waardevolle voorwerpen,
gouden munten en juwelen.
De
verzameling beeldhouwwerken bestaat uit ongeveer 2.000 Byzantijnse
en postbyzantijnse stukken. Het zijn meestal bouwelementen van
vervallen kerken uit Attica. Verder zijn er decoratieve stukken
zoals het bekende beeldje van Christus-Orpheus uit Aegina (4de
eeuw) en een basreliëf met een kerstafbeelding uit Naxos
(ca. 400 AD), een zeldzaam kerstbeeldhouwwerk uit de Vroeg Christelijke
tijd.
Even
belangrijk maar minder gekend is de ceramiek verzameling die bestaat
uit vondsten uit opgegraven scheepswrakken uit Griekenland en
Fostat in Egypte. Ze bevat voorwerpen uit de ganse periode van
Byzantijnse kunst inclusief Vroeg Christelijke grafoffers en Byzantijnse
geglazuurde kookpotten.
Er
is een grote groep textiel met onder andere Koptisch textiel dat
door Antonis Benakis aan het museum geschonken werd en dat de
eerste zeven Christelijke eeuwen bestrijkt, alsook kerkelijk textiel
uit de Byzantijnse en postbyzantijnse tijd (epitafen en antimensia)
waarvan vele prachtige voorbeelden zijn van gouden borduurwerk.
De vroegste ervan dateren van de 14de en de 15de eeuw. Omdat de
versiering vlak is lijken ze op schilderijen terwijl de postbyzantijnse
stukken beïnvloed werden door westerse kunst en volkskunst
en daarom in reliëf gemaakt zijn waarbij metaalbewerking
wordt nagebootst.
De
tentoonstelling van het Byzantijnse en Christelijk Museum omvat
ook manuscripten, muurschilderingen uit de 13de en 14de eeuw,
mozaïeken, houtsnijwerk, anthiviolia, kopergravures, lithografieën
en kopieën geschilderd door bekende Griekse schilders als
Fotis Kontoglou. Het museum heeft veen conservatieafdeling en
het organiseert sinds 1989 educatieve programma’s die meestal
gericht zijn op kinderen met het doel hen vertrouwd te maken met
de Byzantijnse wereld.
Openingsuren en toegang
22, Vassilis Sofias Avenue
Evangelismos
Raadpleeg
de Griekse woordenlijst voor verklaring van typische woorden
|