Ολυμπιακά
μετάλλια
Χειμερινοί Αγώνες
Εμπρόσθια
πλευρά |
Πίσω
πλευρά |
Λεπτομέρειες |
|
|
1924
Chamonix
Διακρίνεται ένας αθλητής, έχοντας τα χέρια ανοιχτά,
να κρατά ένα ζευγάρι πατίνια στο δεξί του χέρι και
ένα ζευγάρι πέδιλα του σκι στο αριστερό. Στο βάθος
διακρίνονται οι Άλπεις με το Mont Blanc να δεσπόζει.
Στην πίσω όψη του μεταλλίου βρίσκεται η επιγραφή "CHAMONIX MONT-BLANC
SPORTS D'HIVER 25 JANVIER - 5 FEVRIER 1924 ORGANISES
PAR LE COMITE OLYMPIQUE FRANCAIS SOUS LE HAUT PATRONAGE
DU COMITE INTERNATIONAL OLYMPIQUE A L'OCCASION DE LA
CELEBRATION DE LA VIIIe OLYMPIADE". [Χειμερινά
Αθλήματα Chamonix Mont-Blanc, 25 Ιανουαρίου - 5 Φεβρουαρίου
1924, υπό την αιγίδα της Γαλλικής Ολυμπιακής Επιτροπής
και υπό την επίβλεψη της Διεθνούς Ολυμπιακής Επιτροπής
με την ευκαιρία των εορτασμών της 8ης Ολυμπιάδας].
Όπως είχε συμβεί και παλαιότερα στο Παρίσι, ο σχεδιασμός
του μεταλλίου επελέχθη κατόπιν υποβολής προτάσεων.
Τελικά επιλέχθηκε ο χαράκτης Raoul Benard. Κατασκευάστηκαν
2.000 αντίγραφα στο νομισματοκοπείο του Παρισίου.
|
|
|
1928
St. Moritz
Στην εμπρόσθια πλευρά διακρίνεται μία αθλήτρια του
πατινάζ με προτεταμένους τους βραχίονες, περιστοιχισμένη
από χιονοκρυστάλλους. Τα μετάλλια ήταν δημιουργήματα
του Huguenin Freres, Le Locle. Στην πίσω πλευρά απεικονίζονται
οι Ολυμπιακοί δακτύλιοι στο άνω τμήμα και η επιγραφή
" II. JEUX OLYMPIQUES D'HIVER ST.-MORITZ 1928"
κάτω από αυτούς. Σε κάθε πλευρά υπάρχει ένας κλάδος
ελιάς.
|
|
|
1932
Lake Placid
Στην εμπρόσθια πλευρά και στο ανώτερο τμήμα της
διακρίνεται μία φτερωτή θεά πάνω από τα σύννεφα να
κρατά ένα δάφνινο στεφάνι στο δεξί της χέρι. Στο
βάθος δεσπόζουν τα όρη Adirondack με ένα στάδιο,
μία πίστα σκι και στοιχεία του τοπίου της περιοχής
της Lake Placid στους πρόποδές τους. Το καμπύλο σχήμα
του μεταλλίου συμβολίζει τις πτυχώσεις των αρχαίων
κιόνων. Στην πίσω πλευρά διακρίνονται οι Ολυμπιακοί
δακτύλιοι στο άνω μισό, κάτω από τους οποίους βρίσκεται
ένα δάφνινο συεφάνι. Στη μέση της οπίσθιας πλευράς
υπάρχει η επιγραφή "III OLYMPIC
WINTER GAMES LAKE PLACID 1932".
|
|
|
1936
Garmish-Partenkirchen
Στην εμπρόσθια πλευρά και στο άνω μισό της βρίσκεται
ένα αρχαίο άρμα που σέρνεται από τρία άλογα, οδηγούμενε
σε μία θριαμβευτική αψίδα σχηματιζόμενη από τέσσερις
ακτίνες. Η Θεά της Νίκης κάθεται στο άρμα κρατώντας
ένα δάφνινο στεφάνι. Στο κάτω μισό υπάρχει εικονογράφηση
εξοπλισμού χειμερινών αθλημάτων με μερικά παραδείγματα.
Περιμετρικά υπάρχει η επιγραφή “GARMISCH-PARTENKIRCHEN”.
Στην πίσω πλευρά του μεταλλίου, η οποία σκόπιμα διακρίνεται
από απλό σχεδιασμό, βρίσκονται οι Ολυμπιακοί δακτύλιοι
και η επιγραφή “IV OLYMPISCHE WINTERSPIELE 1936”.
|
|
|
1948
St. Moritz
Στην εμπρόσθια πλευρά, μεταξύ δύο χιονοκρυστάλλων,
δεσπόζει η επιγραφή "Vmes JEUX OLYMPIQUES D'HIVER
ST.-MORITZ 1948". Στην πίσω πλευρά διακρίνεται
ένα χέρι να κρατά μία αναμμένη δάδα με τους Ολυμπιακούς
δακτύλιους στο βάθος. Έξι κρύσταλλοι χιονιού διακοσμούν
τον κενό χώρο αριστερά και δεξιά. Στην κορυφή είναι
χαραγμένο το Ολυμπιακό σύνθημα "Citius, Altius,
Fortius" σε καμπυλωτή μορφή. Τα μετάλλια είναι
έργα των αδελφών Huguenin από την περιοχή Le Locle.
|
|
|
1952
Όσλο
Στην
εμπρόσθια πλευρά διακρίνονται οι Ολυμπιακοί δακτύλιοι
με μία δάδα να κατέχει δεσπόζουσα θέση στην όλη σύνθεση,
πού ήταν βασισμένη σε σχέδιο του Έλληνα καλλιτέχνη
Βάσου Φαληρέα και εγκεκριμένη από τη Διεθνή Ολυμπιακή
Επιτροπή. Στο βάθος είναι χαραγμένη η λέξη "Ολυμπία".
Περιμετρικά του σχεδίου βρίσκεται το Ολυμπιακό σύνθημα
"Citius Altius Fortius" και η επιγραφή "Jeux
Olympiques". Η πίσω πλευρά, σχεδιασμένη από τον
Knut Yran, περιείχε την επιγραφή "VI Olympic Winter
Games, Oslo 1952" (στα Νορβηγικά) συμπληρωμένη
με την εικόνα του Δημαρχείου του Όσλο και τρείς νιφάδες
χιονιού.
|
|
|
1956
Cortina d'Ampezzo
Στην εμπρόσθια οψη διακρίνεται η μορφή μίας εξιδανικευμένης
γυναίκας στεφανωμένης με τους πέντε Ολυμπιακούς δακτυλίους.
Η Ολυμπιακή φλόγα εμφανίζεται στο βάθος. Η επιγραφή
"VII GIOCHI OLIMPICI INVERNALI" περιστοιχίζει
τη σκηνή. Στην πίσω πλευρά του μεταλλίου διακρίνεται
το όρος Pomagagnon, ένα από τα κύρια σύμβολα των Αγώνων
αυτών, επιστεγασμένο από μία νιφάδα χιονιού. Περιμετρικά
βρίσκεται η επιγραφή "CITIUS ALTIUS FORTIUS - CORTINA
1956".
|
|
|
1960
Squaw Valley
Στην εμπρόσθια πλευρά και περιστοιχισμένο από την
επιγραφή
"VIII OLYMPIC-WINTER GAMES" διακρίνεται το
προφίλ μίας νεαρής γυναίκας και, στο βάθος, ενός νεαρού
άνδρα, συμβολίζοντας τη νεολαία της Αμερικής και του
κόσμου. Η πίσω πλευρά παρέμεινε διακριτική με μόνα στοιχεία
τους Ολυμπιακούς δακτύλιους και το Ολυμπιακό σύνθημα
"CITIUS-ALTIUS-FORTIUS" να περιβάλλει το
άνω μισό. Ο χώρος στο μέσο και κατώτερο τμήμα κρατήθηκε
για το όνομα του εκάστοτε αθλήματος, σε συμφωνία με
τον νέο κανονισμό του Ολυμπιακού Καταστατικού.
|
|
|
1964
Innsbruck
Το μετάλλιο σχεδιάστηκε από την καλλιτέχνη Martha
Coufal από τη Βιέννη. Στην εμπρόσθια πλευρά ξεχωρίζει
μία επιβλητική Αλπική σκηνή με την επιγραφή "INNSBRUCK 1964"
να την περιβάλλει. Για πρώτη φορά το όνομα του κάθε
αθλήματος εμφανίστηκε στο κάτω μέρος του μεταλλίου.
Στην πίσω πλευρά, το επίσημο έμβλημα μαζί με τον θυρεό
της πόλης του Innsbruck ενώνονται με τους Ολυμπιακούς
δακτύλιους, με την επιγραφή "IX - OLYMPISCHE WINTERSPIELE"
να τα περιβάλλει.
|
|
|
1968
Grenoble
Στην
εμπρόσθια πλευρά διακρίνεται το επίσημο έμβλημα, σχεδιασμένο
από τον Roger Excoffon. Στην πίσω πλευρά του μεταλλίου
ξεχωρίζει μία εικόνα από το εκάστοτε άθλημα, επίσης
σχεδιασμένη από τον Roger Excoffon. Η μέθοδος που ακολουθήθηκε
ήταν η μεταφορά φωτογραφίας σε ατσάλι διαποτισμένο με
οξύ. Το χαρακτικό μέρος της σύνθεσης έγινε από το τμήμα
Νομισμάτων και Μεταλλίων στο Παρίσι. Για πρώτη φορά
στην ιστορία των Ολυμπιακών Αγώνων δημιουργήθηκε ένας
ξεχωριστός τύπος μεταλλίου για κάθε άθλημα. Σύμφωνα
με το άρθρο 43 του Ολυμπιακού κανονισμού, τα μετάλλια
της πρώτης και της δεύτερης θέσης κατασκευάζονταν από
άργυρο 925/000. Το μετάλλιο του νικητή καλυπτόταν με
έξι γραμμάρια καθαρού χρυσού.
|
|
|
1972
Σαπόρο
Στην εμπρόσθια πλευρά υπάρχει ανάγλυφη διακόσμηση
που αντιπροσωπεύει το απαλό χιόνι, αλλά και τον σκληρό
πάγο - τυπική γαλήνια Ιαπωνική σκηνή. Ο σχεδιασμός
της εμπρόσθιας πλευράς είναι έργο του Kazumi Yagi.
Στην πίσω πλευρά υπάρχει η επιγραφή "XI Olympic Winter Games, Sapporo'72"
στα Αγγλικά και τα Ιαπωνικά και το επίσημο έμβλημα
των Αγώνων. Η πίσω πλευρά του μεταλλίου σχεδιάστηκε
από τον Ikko Tanaka. Τα μετάλλια κατασκευάστηκαν στο
Νομισματικό Γραφείο του Υπουργείο Οικονομικών. Κατασκευάστηκαν
συνολικά 267 μετάλλια, 89 ανά κατηγορία, συμπεριλαμβανομένου
αριθμού εφεδρικών μεταλλίων.
|
|
|
1976
Innsbruck
Όπως συνέβη και στους Αγώνες του Innsbruck το 1964,
το μετάλλιο των νικητών σχεδιάστηκε από την καλλιτέχνιδα
από τη Βιέννη, Martha Coufal-Hartl. Τα μετάλλια κατασκευάστηκαν
από το Αυστριακό νομισματοκοπείο στη Βιέννη. Στην εμπρόσθια
πλευρά απεικονίζεται το έμβλημα των Αγώνων (το ίδιο
με αυτό των Αγώνων του 1964), αποτελούμενο από τους
Ολυμπιακούς δακτύλιους και από τον θυρεό της πόλης (γέφυρα
που διασχίζει τον ποταμό Inn - εξ'ού και το όνομα της
πόλης). Για αιώνες η γέφυρα αποτέλεσε τον σλυνδεσμο
μεταξύ της πόλης και της επαρχίας Hotting. Συμβολίζει
τη φιλία και τη συσπείρωση των ανθρώπων του κόσμου.
|
|
|
1980
Lake Placid
Στην εμπρόσθια πλευρά απεικονίζεται ένα χέρι να
κρατά την Ολυμπιακή δάδα σε φόντο ενός βουνού μαζί
με τους Ολυμπιακούς δακτύλιους και την επιγραφή "XIII Olympic
Winter Games". Στην πίσω πλευρά διακρίνεται ένα
κλαδί πεύκου με τους καρπούς του, επίσημο έμβλημα των
Αγώνων, και η επιγραφή "Lake Placid 1980".
|
|
|
1984
Sarajevo
Στην εμπρόσθια πλευρά απεικονίζεται το επίσημο έμβλημα
των Αγώνων αυτών, που είναι μία στιλιζαρισμένη νιφάδα
χιονιού με τους Ολυμπιακούς δακτύλιους από πάνω,
και την επιγραφή "XIV Zimske Olimpijske Igre - Sarajevo
1984". Στην πίσω πλευρά του μεταλλίου συναντούμε
τη μορφή ενός στιλιζαρισμένου κεφαλιού αθλητή στεφανωμένου
με δάφνινο στεφάνι. Από τα 285 μετάλλια που κατασκευάστηκαν
στο νομισματοκοπείο Majdanpek στο Βελιγράδι, 222 απονεμήθηκαν
στους νικητές.
|
|
|
1984
Calgary
Στην εμπρόσθια πλευρά διακρίνεται το έμβλημα των Αγώνων
και οι λέξεις “XVes Jeux Olympiques d’hiver, XV Olympic
Winter Games, Calgary 1988”. Στην πίσω πλευρά δεσπόζει
το προφίλ ενός αθλητή με ένα στεφάνι ελιάς στο κεφάλι
του, και η μορφή ενός Ινδιάνου με χαρακτηριστικό καπέλο
στο κεφάλι του αποτελούμενο από πέδιλα του σκι, έλκηθρο,
πατίνια, ραβδί και τουφέκι.
|
|
|
1992
Albertville
Κατασκευασμένο για πρώτη φορά από γυαλί με επιπρόσθετο
χρυσό, άργυρο ή χαλκό, ήταν ολοκληρωτικά κατασκευασμένο
στο χέρι. Η λεπτομερής και ακριβής εργασία προηγήθηκε,
απαιτοίσε πολλά στάδια παραγωγής. Χαρακτηριστικό
είναι ότι η κατασκευή ενός μεταλλίου απαιτούσε εργασία
35 ατόμων και εκατοντάδες ώρες για την υπεύθυνη εταιρεία
(Lalique) προκειμένου να ετοιμάσει και τα 330 μετάλλια.
Στην εμπρόσθια πλευρά διακρίνονται οι Ολυμπιακοί
δακτύλιοι με φόντο μία κλιμακωτή κοιλάδα κοιλάδα,
δίνοντας την αίσθηση του βάθους. Στο άνω μέρος βρίσκεται
κότινος που φέρει τη φράση "XVI Olympic Winter Games"
(στα Αγγλικά και τα Γαλλικά).
|
|
|
1994
Lillehamer
Η Ingjerd Hanevold, η οποία εμπνεύστηκε τα μετάλλια,
λέει ότι σκοπός της ήταν να είναι "χιουμοριστικά,
νηφάλια και αναγνωρίσιμα" και ότι ο σχεδιασμός
τους "είναι αυθεντικός Νορβηγικός" . Η καινοτόμος
έκπληξή της ήταν να χρησιμοποιήσει γρανίτη, σπαραγμίτη
για να είμαστε ακριβείς, ως κύριο υλικό. "Προσπάθησα
να δημιουργήσω κάτι που να εκφράζει τί αρέσει και τι
εκτιμάται από τους Νορβηγούς, π.χ. φύση. Υπάρχει αρκετός
γρανίτης στη χώρα μας και είναι όμορφος μέσα από την
απλότητά του. Πιστεύω ότι, χάρη στα υπόλοιπα υλικά
(χρυσό, ασήμι και χλακό), τα μετάλλια είναι πολύ καλαίσθητα.
|
|
|
1998
Nagano
Για να εξωτερικεύσουν τα τοπικά χαρακτηριστικά, τα
μετάλλια κατασκευάστηκαν από λουστραρισμένο Kiso). Η
τεχνική της διακόσμησης που υιοθετήθηκε ήταν η ανάγλυφη
επιχρύσωση (ή Maki-e) με στοιχεία σιπογιάκι (π.χ. τεχνικές
cloisonne) και επεξεργασία μετάλλου υψηλής ακριβείας.
Η εμπρόσθια πλευρά απεικονίζει τον ανετέλλοντα ήλιο
σε στιλ Maki-e, περιστοιχισμένο από κλάδους ελιάς και
συνοδευόμενο από το έμβλημα των Αγώνων σε στιλ cloisonne.
Η πίσω πλευρά είναι λουστραρισμένη και απεικονίζεται
το έμβλημα των Αγώνων σε στιλ Maki-e, με τον ήλιο να
ανατέλλει πάνω από τα όρη Shinshu. Τα λουστραρισμένα
μέρη φιλοτεχνήθηκαν ξεχωριστά από καλλιτέχνες της περιοχής
Κισο. Τα μετάλλια είχαν διάμετρο 80mm και πάχος 9,7mm.
Κάθε χρυσό μετάλλιο ζύγιζε 256g, κάθε αργυρό 250g και
κάθε μπρούτζινο 230g.
|
|
|
2002
Salt Lake City
Τα
χρυσά και τα αργυρά μετάλλια ζυγίζουν 567 γραμμάρια
και είναι τα βαρύτερα Ολυμπιακά μετάλλια που κατασκευάστηκαν
ποτέ. Τα χάλκινα μετάλλια ζυγίζουν 454 γραμμάρια. Για
πρώτη φορά στην ιστορία τα μετάλλια ποικίλλουν, ανάλογα
με το αγώνισμα, παρουσιάζοντας συνολικά 16 καλλιτεχνικά
σχέδια.
Στην
εμπρόσθια πλευρά των μεταλλίων, ένας αθλητής εμφανίζεται
μέσα από τις φλόγες ενώ μεταφέρει τη δάδα, αντιπροσωπεύοντας
την προσαρμοστικότητα του ανθρώπινου πνεύματος και
τη δύναμη της έμπνευσης. Δεσπόζουν οι Ολυμπιακοί
δακτύλιοι, ενώ διακρίνεται και το σύνθημα των Αγώνων
του 2002 "Light
the Fire Within", που για πρώτη φορά καταδεικνύει
ότι το όραμα της Οργανωτικής επιτροπής μεταφέρεται
στο μετάλλιο.
Στο
πίσω μέρος των μεταλλίων η Νίκη, η Ελληνίδα θεά, κρατά
ενά μικρό νικητήριο φύλλο, συμβολίζοντας τους κότινους
(στεφάνια αγριελιάς) που αποδίδονταν στους νικητές των
αρχαίων Ολυμπιακών Αγώνων. Μέσα από αυτή την εικόνα
της Νίκης απεικονίζεται και ο σκοπός της απόδωσης του
μεταλλίου. Στην πίσω πλευρά κάθε μεταλλίου συναντούμε
επίσης το κρυστάλλινο έμβλημα του Salt Lake 2002 και
το όνομα του κάθε αθλήματος. Στη βάση της θηλιάς παρατηρούμε
τον Ρωμαϊκά γραμμένο αριθμό 19 (ΧΙΧ), που αναφέρεται
στους 19ους Χειμερινούς Ολυμπιακούς Αγώνες.
Τα
μετάλλια σχεδιάστηκαν ώστε να έχουν το σχήμα παραποτάμιων
βράχων, όπως αυτοί που βρίσκουμε στα ποτάμια και τους
χειμάρρους της πολιτείας της Γιούτα. Έκαστο μετάλλιο
είναι τελειωμένο στο χέρι και έτσι διαφέρει ελαφρά από
τα υπόλοιπα μετάλλια, όπως συμβαίνει και με τους βράχους
που σμιλεύονται από το νερό και τον άνεμο.
|
|
|
2006
Torino
Τα
μετάλλια σχεδιάστηκαν από την εταιρεία Ottaviani International
και την εταιρεία γραφιστικής TOROC, με επικεφαλής τον
Dario Quatrini. Τα μετάλλια είναι στρογγυλά με ένα κενό
στο μέσο, που αντιπροσωπεύει την ιταλική πλατεία. Το
μετάλλιο ήταν τυλιγμένο στην κορδέλα του, η οποία, αντίθετα
με τα μετάλλια προγούμενων Ολυμπιάδων, δεν ήταν συραμμένη
στην άκρη του μεταλλίου. Το εμπρόσθιο τμήμα του μεταλλίου
περιλαμβάνει γραφικά στοιχεία των Αγώνων, ενώ στο οπίσθιο
τμήμα απεικονίζεται το εικονόγραμμα του αθλήματος όπου
απενειμόταν το μετάλλιο. Για να τονιστούν τα τρισδιάστατα
χαρακτηρισικά του μεταλλίου, η επιφάνειά του αποτελείται
από κενά και μη κενά τμήματα με στιλπνές και λιγότερο
στιλπνές υφές.
Ο
Quatrini, στον οποίο οφείλεται το σχέδιο των μεταλλίων,
ενσωμάτωσε τις αντιλήψεις, τις ιδέες και τα ομοιώματα,
που είναι παρμένα από την ιταλική ιστορία και παράδοση
της κατασκευής δαχτυλιδιών, αρχαίων νομισμάτων και κοσμημάτων.
Η λύση του κύκλου στο κέντρο ενοποιεί όλα τα βασικά
θέματα των Αγώνων του Τορίνο και τα συμπυκνώνει στο
κύριο σύμβολο των Αγώνων του Τορίνο 2006 – την πλατεία.
Το μετάλλιο είναι στρογγυλό όπως οι Ολυμπιακοί δακτύλιοι
ή όπως ένας συμβολικός δακτύλιος της νίκης και, με τον
κενό χώρο στο κέντρο του, αποκαλύπτει το μέρος όπου
χτυπά η καρδιά, το σύμβολο της ζωής αυτό καθ’εαυτό.
Το μετάλλιο είναι ολοκληρωμένο, όμως, μόνο όταν κρέμεται
γεωμετρικά από τον λαιμό του αθλητή, κείτοντας στο στήθος
του, αποκαλύπτοντας την περιοχή γύρω από την καρδιά
και επικεντρώνοντας την προσοχή στη ζωτική ενέργεια
και στα ανθρώπινα συναισθήματα του αθλητή.
|
Δείτε
επίσης τις σελίδες των μεταλλίων
των θερινών Ολυμπιακών Αγώνων
Πηγή:
IOC/Olympic Museum Collections
|
|