Μελίνα Μερκούρη
Η τελευταία Ελληνική θεά

Η Μαρία Αμαλία Μερκούρη γεννήθηκε στην Αθήνα στις 18 Οκτωβρίου 1920. Το 1971 έγραψε την αυτοβιογραφία της με τίτλο “Ήμουν Ελληνίδα”. Η Μελίνα παντρεύθηκε τον ηθοποιό Ζύλ Ντασσέν το 1966 και παρέμειναν παντρεμένοι μέχρι το θάνατό της το 1994. Η Μελίνα Μερκούρη πέθανε από καρκίνο του πνεύμονα στη Νέα Υόρκη στις 6 Μαρτίου 1994. Ήταν επίσης γνωστή ως η τελευταία Ελληνίδα θεά.

Η προτομή της Μελίνας Μερκούρη σε μια μικρή πλατεία στη Λεωφόρο Αμαλίας, απέναντι από την Πύλη του Αδριανού.

Η Μελίνα Μερκούρη, διάσημη ηθοποιός παγκοσμίως, με ενεργή δράση στην αντίσταση κατά του καθεστώτος της χούντας (1967-1974), σημαντική πολιτικός στην Ελλάδα και το εξωτερικό, άφησε τη σφραγίδα της ως Υπουργός Πολιτισμού στην Ελλάδα για οκτώμισι χρόνια (1981-1989 και από τον Οκτώβριο του 1993 εως τον Μάρτιο του 1994). Πάνω απ’όλα ήταν μία σπουδαία Ελληνίδα, μία γυναίκα που ήταν ιδιαίτερα αγαπητή από όλους τους Έλληνες και που ακόμα είναι.

Μέσα από την ακτινοβολία και την ελκυστικότητά της, η Μελίνα Μερκούρη κατάφερε να κάνει την κουλτούρα μέρος της καθημερινής ζωής των Ελλήνων. Κατά τη θητεία της ως υπουργός, ήταν η πρώτη που έφερε στο προσκήνιο το θέμα της επιστροφής των μαρμάρων του Παρθενώνα, που φυλάσσονταν στο Βρετανικό Μουσείο στο Λονδίνο, στο σωστό τους μέρος, το μουσείο της Ακρόπολης. Τα μάρμαρα του Παρθενώνα είναι τα αριστοτεχνήματα που κλάπηκαν στις αρχές του 19ου αιώνα από τον λόρδο Έλγιν, τον τότε πρέσβη της Βρετανίας στην Κωνσταντινούπολη, ο οποίος “ακρωτηρίασε” το πιο λαμπρό μνημείο της αρχαιότητας.

Έχοντας γνώση του ότι το μουσείο της Ακρόπολης δεν είχε αρκετό χώρο για να εκθέσει τα μάρμαρα, η Μελίνα Μερκούρη εκκίνησε τις διαδικασίες για την κατασκευή ενός νέου μουσείου, το οποίο θα λειτουργούσε κρατώντας την πιο όμορφη και εντυπωσιακή αίθουσά του άδεια, περιμένοντας για τα μάρμαρα να γυρίσουν στην Ελλάδα, τη χώρα που τα γέννησε. Επιπλέον, ήταν αυτή που εμπνεύστηκε τη δημιουργία ενός ουσιώδους πολιτιστικού θεσμού, της “Πολιτιστικής Πρωτεύουσας της Ευρώπης” . Ο θεσμός, που ξεκίνησε το 1993 από την Αθήνα, ήταν το πρώτο γεγονός που συνένωσε πολιτιστικά τις Ευρωπαϊκές χώρες. Η Μελίνα Μερκούρη ήταν αυτή που είχε πει “Ο πολιτισμός είναι η βαριά βιομηχανία της Ελλάδας” και κατάφερε να το γνωστοποιήσει σε όλους.

Η Μελίνα Μερκούρη ενταφιάστηκε στην είσοδο (αριστερή πλευρά) του Πρώτου Νεκροταφείου Αθηνών.

Το Ίδρυμα Μελίνα Μερκούρη

Το Ίδρυμα Μελίνα Μερκούρη, που ιδρύθηκε μετά το θανατό της από τον σύζυγό της, Ζύλ Ντασσέν, κρατάει τις ιδέες της μελίνας ζωντανές. Η Μελίνα Μερκούρη ήταν μια γυναίκα με όραμα, που ήξερε πως να κάνει τα όνειρά της πραγματικότητα. Το Ίδρυμα, που φέρει τ’όνομά της, ιδρύθηκε σε απάντηση των επιθυμιών της. Απαρτίζεται από πιστούς συνεργάτες και φίλους που προσπαθούν να κρατήσουν τα οράματά της ζωντανά και εγγυώνται τη συνέχεια των δημιουργικών της επιτευγμάτων.

Σήμερα το Ίδτυμα Μελίνα Μερκούρη έχει θέσει ως πρωταρχικό του στόχο να προωθήσει όλες τις αναγκαίες διεργασίες για την κατασκευή του νέου Μουσείου της Ακρόπολης, συμμετέχωντας στη χρηματοδότησή του. Η ίδια η Μελίνα είχε θέσει όλη της την ευαισθησία, την ενέργεια και το πάθος στη μάχη για την επίτευξη αυτού του στόχου.

Μέρος του χώρου του νέου Μουσείου της Ακρόπολης θα κρατηθεί για την τελική επιστροφή των μαρμάρων του Παρθενώνα στην πατρίδα τους. Η προώθηση και η συνεργασία δραστηριοτήτων για την αποκατάσταση των γλυπτών είναι μία σημαντική επιδίωξη του ιδρύματος. Όταν ένα φθινοπωρινό απόγευμα στην Κρήτη η Μελίνα σε μία συνέντευξή της στο BBC είχε παρουσιάσει για πρώτη φορά το αίτημά της για την επιστροφή των μαρμάρων, πολλοί είχαν νιώσει ότι κατεδίωκε ένα ουτοπικό όνειρο. Σήμερα, η αλλαγή νοοτροπίας, ειδικά μέσα στο Ηνωμένο Βασίλειο, μας επιτρέπει να είμαστε αισιόδοξοι.

Οι πρωτοβουλίες του ιδρύματος περιλαμβάνουν την οργάνωση διαλέξεων, συνεδριάσεων, εκδόσεων και εκπαιδευτικών προγραμμάτων για την προώθηση των Ελληνικών πολιτιστικών αξιών. Το έργο του ιδρύματος σε αυτό τον τομέα θα ακολουθήσει την έναρξη λειτουργίας του νέου Μουσείου της Ακρόπολης. Για την ώρα, η κατασκευή του μουσείου παραμένει ο κύριος στόχος του ιδρύματος.

Ώρες λειτουργίας και τιμή εισιτηρίου
οδός Πολυγνώτου 9-11 – Μοναστηράκι (έκθεση και Ίδρυμα Μελίνα Μερκούρη)
Μοναστηράκι

Το Καφέ της Μελίνας

Στην οδό Λυσίου 22 (Πλάκα) θα συναντήσετε “Το Καφέ της Μελίνας”. Δεν είναι μόνο ένα όμορφο καφενείο με έντονη ατμόσφαιρα, αλλά αποτελεί “ναό της τέχνης” γεμάτο φωτογραφίες, αγαλματίδια κ.τ.λ. Μπορείτε εκεί να ακούσετε μουσική της Μελίνας όλη μέρα μέχρι αργά το βράδυ. Είναι ένα εξαίσιο καφενείο κατά τη διάρκεια της ημέρας, που μετατρέπεται σε ρομαντικό μπιστρό το βράδυ.

Οδός Λυσίου 22 - +30 210 32 46 501
Μοναστηράκι

Πολιτιστικό Κέντρο Μελίνα Μερκούρη

Το Πολιτιστικό Κέντρο Αθηνών, Μελίνα Μερκούρη, στεγάζεται στο θησείο σε ένα εντυπωσιακό κτήριο βιομηχανικού ρυθμού, οπου βρισκόταν το πηλοποιείο Πουλόπουλου. Χαρακτηρίστηκε προστατευόμενο κτήριο το 1985. Πρόκειται για ένα πέτρινο κτήριο με λιτό σχεδιασμό και κεραμοσκεπή. Η χρήση ατσαλιού στα παράθυρα και στις προσόψεις αποτελεί ενδιαφέρον χαρακτηριστικό, όπως και το τραπεζοειδές σχήμα του κτηρίου. Το πολιτιστικό Κέντρο διοργανώνει προσωρινές εκθέσεις, εκδηλώσεις και συναυλίες.

Στον πρώτο όροφο υπάρχει μόνιμη έκθεση με τίτλο “Ταξιδιωτική Διάλεξη της Αθήνας”, η οποία διοργανώθηκε με τη συμμετοχή των Ελληνικών Λογοτεχνικών και Ιστορικών Αρχείων. Απεικονίζονται οι γειτονιές της Αθήνας κατά τον 20ο αιώνα.

Η έκθεση περιλαμβάνει παρουσίαση τοιχογραφιών, απεικόνιση του εσωτερικού ενός νεοκλασικού κτηρίου, αυθεντικά είδη ένδυσης εκείνης της εποχής, βιτρίνες καταστημάτων με εμπορεύματα της εποχής καθώς και ένα υπαίθριο καφενείο.

Οδός Ηρακλειδών 66 - Θησείο
Θησείο